ORIGINAL_ARTICLE
رابطۀ درونمایه و ساختار در سه رمان دفاع مقدّس از سه نویسنده (احمد دهقان، اسماعیل فصیح، احمد محمود)
آثار بهجامانده از هشت سال دفاع مقدس از دو منظر قابل بررسی است: جنبۀ مادی که مالامال از رنج طاقتفرسا و خسران است و جنبۀ معنوی که ظهور اعتمادبهنفس و خودباوری است. بشر هویتی جمعی و تاریخی دارد. آدمیان امروز، فردای خویش را از فراز شانههای گذشتگان به نظاره مینشینند و بینش و روشهای آنها در بستر همین هویت تاریخی و جمعی شکل میگیرد. داستان یکی از بهترین قالبهای ادبی است که میتواند خاطرات خوش یا ناخوش را در ضمیر نسل حاضر و نسلهای آتی ماندگار نماید. برای اینکه پیکرۀ داستان از استحکام بیشتری برخوردار گردد، میبایست تمامی عناصر یا اجزای تشکیلدهندۀ ساختار در تعامل با یکدیگر بوده و کارکردی هماهنگ و همسو با مضمون داشته باشند. پژوهش پیش رو با هدف یافتن این ارتباط در آثار داستانی منتخب دفاع مقدس انجام شده است. برای تبیین موضوع، مجموعهای از عناصر که این امکان را برای ما مهیا میکند تا در کل آثار منتخب یک اندیشۀ معنیدار را درک نماییم، مدنظر قرار دادهایم. به این منظور سه رمان سفر به گرای 270 درجه از احمد دهقان، زمستان 62 از اسماعیل فصیح و زمین سوخته از احمد محمود مورد تحلیل قرار گرفته است. نتیجۀ این تحقیق نشان میدهد ساختار این آثار برجسته در جهت تحکیم درونمایۀ آنهاست، که همانا حکایت همیشگی تاریخ کشور ما یعنی ویرانی شهرها، به خاک و خون کشیدهشدن مردم بیگناه، مقاومت ملت سلحشور ما در برابر ظلم ستمکاران و سرانجام پیروزی بر دشمن نابکار بوده است. روش تحقیق در این پژوهش، تحلیل محتوا بهکمک منابع موجود است.
https://rl.shahed.ac.ir/article_1018_833e09ddefb5fe98ae4f2dd8521e37fb.pdf
2019-03-21
1
12
درونمایه
ساختار
سفر به گرای 270 درجه
زمستان 62
زمین سوخته
محبوبه
بانی مهجور
pl_edu_advancement@pnu.ac.ir
1
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه تهران
LEAD_AUTHOR
منوچهر
اکبری
makbari@ut.ac.ir
2
استاد گروه زبان وادبیات فارسی، دانشگاه تهران
AUTHOR
حنیف، م. و محسن حنیف (1388). کندوکاوی پیرامون ادبیات داستانی جنگ و دفاع مقدس. تهران: صریر.
1
دهقان، ا. (1393). سفر به گرای 270 درجه. چ۲۰. تهران: سورۀ مهر.
2
رهبر معظم انقلاب. (اسفند 1392). سخنرانی رهبر معظم انقلاب در دیدار با مسئولان اردوهای راهیان نور کشور [پایگاه اطلاعرسانی دفتر مقام معظم رهبری].
3
سرشار (رهگذر)، م.ر. (1387). ورود نویسنده به ساحت داستان وخروج شخصیتها از آن. چ۲. مشهد: بهنشر.
4
سلیمانی، ب. (1380). تفنگ و ترازو: نقد رمانهای جنگ. تهران: روزگار.
5
شمیسا، س. (1381). نقد ادبی. تهران: میترا.
6
شوهانی، ع. (1395). سیری در رمان جنگ دهۀ 60. مجلۀ تاریخ ادبیات، 3، 153-171.
7
غنی، گ.س و دیگران (1394). تحلیل زیباییشناختی چند عنصر داستانی در سه رمان رضا امیرخانی: ارمیا، من او، بیوتن. مجلۀ پژوهش زبان و ادبیات فارسی، 37، 55-88.
8
فصیح، ا. (1396). زمستان 62. چ۹. تهران: ذهنآویز.
9
محمود، ا. (1394). زمین سوخته. چ۱۱. تهران: معین.
10
مستور، م. (1386). مبانی داستان کوتاه. چ۳. تهران: مرکز.
11
میرصادقی، ج. (1394). عناصر داستان. چ۹. تهران: سخن.
12
میرعابدینی، ح. (1386). صد سال داستاننویسی ایران. ج3و4. چ۴. تهران: چشمه.
13
ORIGINAL_ARTICLE
واکاوی ویژگیهای زبانی و محتوایی در شعر شاعران دفاع مقدس
شناخت زبان یک شاعر، زمینۀ درک دقیقتر شعر او را فراهم میسازد؛ بنابراین بهموازات توجه به محتوا و جنبههای ادبی، ضرورت دارد تا علل گوناگونی که منجر به تأثیرگذاری در یک بافت زبانی میشود، شناسایی شود. در این مقاله برآنیم تا با استفاده از روش کتابخانهای و بهشیوۀ تحلیلیتوصیفی به واکاوی ویژگیهای زبان و محتوا در شعر برخی از معروفترین شاعران دفاع مقدس بپردازیم. در سطح زبانی مواردی چون ترکیبسازی، آوردن اصطلاحات و تعابیر عرفانی، واژهها و تصاویر مخصوص جنگهای مدرن، گستردهبودن دایرۀ واژگان، بلند و طولانیبودن سرودهها و... و در سطح محتوایی مفاهیم مذهبی و عشق وافر به ائمه، رویآوردن به نهضت عاشورا، انتظار فرج، نزدیکشدن به سبک هندی، نمادگرایی، پاسداشت و توصیف شهید و شهادت، خوداتهامی، مبارزه با ستم و ستمگران، مدح رهبری و... مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان میدهد که شعر دفاع مقدس ازنظر زبان و محتوا ویژگیهای خاصی دارد که در دوران قبل از آن مشاهده نمیشود و شاعرانی چون نصرالله مردانی، علی معلم دامغانی، مشفق کاشانی، قیصر امینپور و دیگر شاعران مورد بررسی در این پژوهش، در شعر خود به این ویژگیها توجه و علاقه نشان دادهاند.
https://rl.shahed.ac.ir/article_1016_4505b9c8cea349ffdf61cfed3e603e0d.pdf
2019-03-21
13
26
شعر دفاع مقدس
زبان
محتوا
ترکیبسازی
عزت
خلیقی
ezzatkhalighi2017@gmail.com
1
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی سبزوار
LEAD_AUTHOR
سیّد محمّد
علوی مقدّم
m.alavi@ferdowsi.um.ac.ir
2
استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فردوسی مشهد
AUTHOR
ابراهیمی، ح. (1378). میاندار. مشهد: کنگرۀ بزرگداشت سرداران خراسان.
1
اسرافیلی، ح. (1376). رد پای صدا. تهران: تکا.
2
ــــــــــــــــ. (1387). تولد در میدان. تهران: سوره مهر.
3
اکبری، م. (1371). نقد و تحلیل ادبیات انقلاب اسلامی. تهران: سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی.
4
امینپور، ق. (1372). آینههای ناگهان. تهران: سراینده.
5
باقری، س. (1373). شعر امروز. تهران: الهدی.
6
بصیری، م.ص. و دیگران (1394). بررسی برجستگیهای لفظی و ساختاری شعر دفاع مقدس استان کرمان. ادبیات پایداری، 7(13).24-1
7
بهمنی، م. (1384). این خانه واژههای نسوزی دارد. تهران: آفرینش.
8
بیگی حبیبآبادی، پ. (1382). حماسههای همیشه. تهران: فرهنگگستر.
9
ــــــــــــــــــــــــــــ. (1387). فصل سوم. تهران: تکا.
10
جعفریان، م.ح. (1368). پنجرههای رو به دریا. تهران: حوزۀ هنری.
11
حسنلی، ک. (1386). گونههای نوآوری در شعر معاصر ایران. تهران: ثالث.
12
حسینی، س.ح. (1387). شاعری در مشعر. تهران: تکا.
13
ــــــــــــــــــ. (1387). گزیده شعر جنگ و دفاع مقدس. تهران: سوره مهر.
14
ــــــــــــــــــ. (1363). همصدا با حلق اسماعیل، تهران: حوزۀ هنری.
15
سنجری، م. (1378). مجموعه شعر (گزیده ادبیات معاصر). تهران: نیستان.
16
سنگری، م.ر. (1386). مروری گذرا بر دو دهه شعر انقلاب. سروش، 20(924).38-19
17
ــــــــــــــــ. (1374). تحلیلی از عاشورا و شعر دفاع مقدس. نشریۀ اهل قلم، 3. 36-17
18
صادقزاده، م. (1390). بررسی ویژگیهای سبکی و تحلیل محتوایی شعر سپیده کاشانی، 22. نشریه مطالعات نقد ادبی. 68-43
19
صداقتگو کیاسری، م. (1372). زیتون و جنگ (مجموعه شعر فلسطین). تهران: حوزۀ هنری.
20
رضایینیا، ع.ر. (1374). از حنجرههای شرقی. تهران: حوزۀ هنری.
21
صفارزاده، ط. (1384). دیدار صبح. تهران: پارسکتاب.
22
فیض، ن. (1387). گناه اول. تهران: تکا.
23
قزوه ع.ر. (1389). سورۀ انگور. تهران: تکتا (توسعۀ کتاب ایران).
24
کاشانی، س. (1360). شعر سرخ. نشریۀ ادبستان، 20(41). 14-7
25
کاشانی، م. (1386)، کهکشان آبی. تهران: تکا.
26
کاشانی، م. و محمود شاهرخی (1367) مجموعه شعر جنگ. تهران: امیرکبیر.
27
کافی، غ.ر. (1378). تیغ و ترانه. شیراز: کنگرۀ سرداران شهید فارس.
28
ــــــــــــــ. (1381). دستی بر آتش. شیراز: نوید شیراز.
29
کاکائی، ع.ج. (1369). مرثیۀ روح. تهران: حوزۀ هنری.
30
ـــــــــــــــــ. (1376). آوازهای نسل سرخ. تهران: عروج.
31
ـــــــــــــــــ. (1387). حق با صدای توست. تهران: تکا.
32
مردانی، ن. (1364). خوننامۀ خاک. تهران: کیهان.
33
مردانی، م. (1396). پیوند حماسه و عرفان در شعر دفاع مقدس (دهۀ هفتاد). نخستین همایش ادبیات مقاومت با محوریت شهدای دانشجو، استان خراسان شمالی.
34
معلم دامغانی، م.ع. (1391). رجعت سرخ ستاره. تهران: سوره مهر.
35
میرجعفری، س.ا. (1367). حرفی از جنس زمان. تهران: قو.
36
هراتی، س. (1364). از آسمان سبز. تهران: حوزۀ هنری.
37
هراتی، س. (1387). آب در سماور کهنه. تهران: تکا.
38
یاحقی، م.ج. (1378). جویبار لحظهها. تهران: جامی.
39
ORIGINAL_ARTICLE
بازتاب تلمیح و تشبیه به حضرت عباس(ع) در اشعار دفاع مقدس
این پژوهش با هدف بررسی بازتاب تلمیح و تشبیه به حضرت عباس(ع) در اشعار دفاع مقدس شعرای معاصر انجام گرفت. روش،کتابخانهای است که به بیان نمونههایی از جلوههای ادبی تلمیح و تشبیه نسبت به حضرت عباس(ع) در اشعار دفاع مقدس در موضوعات اعتقاد قلبی به حضرت عباس(ع)، غیرت، جانباز و جانبازی، سقای کربلا، عباسهای جبهه، جامعۀ پس از جنگ، خونخواهی آب، عنایت حضرت و دشت عباس پرداخته است. یافتهها نشان میدهد نگاه مذهبی موجود در ادبیات و اشعار دفاع مقدس، بیانگر شخصیت و عملکرد و جایگاه تاریخی و دینی حضرت عباس(ع) در نزد رزمندگان و شعرا بوده که سبب شده در تلمیح، تشبیه، استعاره و رفتارگراییهای موجود در اشعار اشارۀ مستقیم به شخصیت حضرت عباس(ع) شود. و از طرفی، شباهت و تطابقهای دفاع مقدس با کربلا و عاشورا و عملکرد افراد حاضر در این واقعه سبب شده که در شعر دفاع مقدس نگاه مستقیم به دلاوری و ایثار حضرت عباس(ع) داشته باشند و شعرا با شبیهسازی و بیان نمونههایی از رفتار و عملکرد حضرت عباس(ع) در رزمندگان هشت سال دفاع مقدس، حجم زیادی از صنایع ادبی و کلامی خود را به تشبیه این دلاوریها به حضرت عباس(ع) و همچنین بازسازی و تلمیح وقایع کربلا، عاشورا و حضرت عباس(ع) و جنگ تحمیلی اختصاص دهند.
https://rl.shahed.ac.ir/article_809_9cb4b632856dba227494846df4eef5b5.pdf
2019-03-21
27
44
حضرت عباس(ع)
عاشورا
دفاع مقدس
تلمیح
تشبیه
امیدوار
مالملی
shahidgomnam1392@gmail.com
1
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایذه، شیراز
LEAD_AUTHOR
قرآن کریم.
1
بینام (1373). حماسه قلاقیران (مجموعهاشعار سومین کنگرۀ شعر دفاع مقدس). ایلام: بنیاد حفظ آثار و ارزشهای دفاع مقدس، مدیریت انتشارات و ادبیات.
2
بینام (1374). هشت فصل عشق (مجموعهاشعار چهارمین کنگرۀ شعر دفاع مقدس). ارومیه: بنیاد حفظ آثار و ارزشهای دفاع مقدس، مدیریت ادبیات و انتشارات.
3
بینام (1375). خط سبز، یادگار سرخ (برگزیده اشعار جمعی از شاعران معاصر در زمینۀ دفاع مقدس و سرداران شهید استان اصفهان). اصفهان: بنیاد حفظ آثار و ارزشهای دفاع مقدس، مدیریت انتشارات و ادبیات.
4
بینام (1375). شقایقهای اروند (مجموعهاشعار ششمین کنگرۀ سراسری شعر دفاع مقدس). آبادان: بنیاد حفظ آثار و ارزشهای دفاع مقدس، مدیریت ادبیات و انتشارات.
5
بینام (1375). ناگهانهای سرخ (مجموعهاشعار پنجمین کنگرۀ سراسری شعر دفاع مقدس). آبادان: بنیاد حفظ آثار و ارزشهای دفاع مقدس، مدیریت انتشارات و ادبیات.
6
بینام (1377). سفرنامه آسمان (مجموعهاشعار هشتمین کنگرۀ سراسری شعر دفاع مقدس). اصفهان: بنیاد حفظ آثار و ارزشهای دفاع مقدس، مدیریت ادبیات و انتشارات.
7
بینام (1377). هفتمین فصل غزل (مجموعهاشعار هفتمین کنگرۀ سراسری شعر دفاع مقدس). اصفهان: بنیاد حفظ آثار و ارزشهای دفاع مقدس، مدیریت انتشارات و ادبیات.
8
بینام (1382). میعاد دوازدهم (مجموعهاشعار برگزیدۀ دوازدهمین کنگرۀ سراسری شعر دفاع مقدس). تهران: بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس، معاونت ادبیات و انتشارات.
9
بینام (1385). فقط همین (مجموعهشعر دفاع مقدس استان اصفهان). اصفهان: بنیاد حفظ آثار و ارزشهای دفاع مقدس، مدیریت انتشارات و ادبیات.
10
اسرافیلی، ح. (1385). زخم سیب (مجموعهاشعار برگزیدۀ پانزدهمین کنگرۀ سراسری شعر دفاع مقدس ارومیه). تهران: صریر.
11
اصفهانی، ح.ع.ح. (1337). قصصالانبیا از آدم تا خاتم. تهران: کتابچی.
12
باقری، آ. (1384). صهبای عشق. تهران: نسیم حیات؛ با همکاری قم: صریر.
13
بینام. (1371). این شرح بینهایت. تهران: بنیاد حفظ آثار و ارزشهای دفاع مقدس.
14
دریانورد، غ. (1385). رهآورد آورد (مجموعهشعر پایداری استان بوشهر). بوشهر: کنگرۀ بزرگداشت سرداران و 2000 شهید استان بوشهر.
15
دهبزرگی، ا. (1378). شروه و شقایق. شیراز: کنگرۀ سرداران و 14هزار شهید استان فارس.
16
ذبیحی، ذ. (1382). حماسه سبز (مجموعهشعر شاعران استان مازندران). تهران: عروج نور، با حمایت بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس.
17
رستمپور، م.ر. (1385). هفت مرتبه باران (مجموعهشعر شاعران حوزه جنوبی استان ایلام). تهران: نقشآفرینان بابکان.
18
زریان، ر. (1386). در صلاة باران (مجموعهاشعار دفاع مقدس استان گیلان). تهران: بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس.
19
سنگری، م.ر. (1385). نقدوبررسیادبیاتمنظومدفاعمقدس. چ2. تهران: پالیزان.
20
ـــــــــــــــــ. (1390). ادبیاتدفاعمقدس. تهران: صریر.
21
صدر محمدی، م. (1385). یادگار سبز (مجموعهشعر دفاع مقدس استان آذربایجان شرقی). تهران: صریر.
22
صفیپوری شیرازی، ع.ع. (1393). منتهی الارب فی لغة العرب. ترجمۀ محمدحسن فؤادیان و علیرضا حاجیاننژاد. تهران: دانشگاه تهران.
23
عظیمیمهر، ا. و فرشاد فرصت صفایی (1386). خلسه در خون (مجموعهاشعار دفاع مقدس استان کرمانشاه). تهران: صریر.
24
قزوه، ع.ر. (1384). روایت چهاردهم (مجموعهاشعار برگزیدۀ چهارمین کنگرۀ سراسری شعر دفاع مقدس). تهران: لوح زرین، صریر.
25
محمدیپور، ف. (1386). کنار چشم خدا (مجموعهاشعار دفاع مقدس استان همدان). تهران: صریر.
26
مکارمینیا، ع. (1385). بررسیشعردفاعمقدس. تهران: ترفند.
27
بزرگ بیگدلی. س و مریم صادقی (1386). بازتاب شخصیت پیامبر(ص) در شعر معاصر فارسی. مجلۀ پژوهش زبان و ادبیات فارسی، 9، 253ـ279.
28
خانلو، ک. و دیگران (1394). تبلور عاشورا در اشعار شاعران دفاع مقدس. اولین همایش ملی علوم انسانی اسلامی. قم.
29
خانلو، ک. و دیگران (۱۳۹۴). تبلور عاشورا در اشعار شاعران دفاع مقدس. همایش سراسری علمیپژوهشی شناخت اخلاق و آداب حسینی. شهرستان تایباد، شورای فرهنگی عمومی و اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی. 03/03/1394. نشانی: www. civilica. com/Paper-ANDISHEH01-ANDISHEH01_179. html.
30
نظری، ن. و صغریسادات جعفرینیا (1389). انعکاس عاشورا، یکی از خصیصههای شعر دفاع مقدس. مجلۀ سبکشناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)، 3(۷)، 61ـ77.
31
یگانه، س. و مهین پناهی (۱۳۹۱). سیمای جانباز در غزل دفاع مقدس (تحلیل و بررسی شخصیتپردازی جانباز در غزل). ششمین همایش پژوهشهای ادبی، تهران: دانشگاه شهید بهشتی. 05/10/1391. نشانی: www.civilica.com/Paper-LRC06-LRC06_098.html.
32
ORIGINAL_ARTICLE
تحلیلِ گفتمانِ انقلابی در شعر موسوی گرمارودی
علی موسوی گرمارودی یکی از شاعران قبل از انقلاب اسلامی است که شعر نو را با مایههای مذهبی و انقلابی سروده و پس از انقلاب نیز شیوۀ خود را تداوم بخشیده است. شعر او از همان ابتدا با روح مبارزاتی و گونهای تعهد اجتماعی و انسانی پیوند داشت و مفاهیم و موضوعاتی را در بر میگرفت که دارای صبغۀ مذهبی بود؛ همچنین ظرفیت تبدیلشدن به نوعی گفتمان انقلابی را داشت. گفتمان انقلابیِ گرمارودی، مبتنی بر نگرش فلسفی و رویکرد اجتماعی و انسانی خاصی است که بر آموزهها و ارزشهای دینی تکیه دارد. این گفتمان، برآمده از جهانبینی و دریافتی است که گرمارودی در طول سالهای مبارزه به دست آورده و دارای عناصرِ گفتمانی و مؤلفهها و نشانههایی است که بهصورت آشکار و مستتر در اشعارش بازتاب یافته است. در این نوشتار، چگونگی تکوینِ گفتمانِِ مسلط در سرودههای نوپردازانۀ موسوی گرمارودی که از آن به گفتمان انقلابی تعبیر شده، مورد بررسی قرار گرفته. بهموازات آن، مؤلفهها و نشانههای چنین گفتمانی تعریف و تحلیل شده است.
https://rl.shahed.ac.ir/article_1017_4bc09eecfac80730e9b563105536ea94.pdf
2019-03-21
45
56
انقلاب
گفتمان انقلابی
نگرش انسانی
موسوی گرمارودی
عباس
باقی نژاد
abaghinejad@yahoo.com
1
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ارومیه
LEAD_AUTHOR
، م. (1371). نقد و تحلیل ادبیات انقلاب اسلامی؛ بخش اول، شعر. ج1. تهران: سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی.
1
امینی، ع.ا. (1380). گفتمان ادبیات سیاسی ایران در آستانۀ دو انقلاب. تهران: سیرنگ.
2
براهنی، ر.(1371). طلا در مس. ج1. چ1. تهران: مؤلف.
3
بیگدلو، ر. (1392). درونمایههای اساسی شعر مذهبی در دو دهۀ چهل و پنجاه. فصلنامۀ مطالعات ملی، 14(54)، 169ـ196.
4
بهداروند، ا. (1388). این روزها میگذرد، زیباشناسی و سیر تحول شعر قیصر امینپور. تهران: نقش جهان.
5
پورقمی، ن. (1355). شعر و سیاست و سخنی درباره ادبیات ملتزم. تهران: مروارید.
6
تایسن، ل. (1387). نظریههای نقد ادبی معاصر. ترجمۀ مازیار حسینزاده و فاطمه حسینی. تهران: نگاه امروز، حکایت قلم نوین.
7
ترابی، ض. (1389). شعری بهمثابۀ هویت؛ صدای سبز: بهگزیدۀ شاعر از شعرهای خویش...، چ3. تهران: قدیانی.
8
تسلیمی، ع. (1387). گزارههایی در ادبیات معاصر ایران، شعر. تهران: اختران.
9
توکلی، ز. (1389). تطورات شعر دفاع مقدس... مقولهها و مقالهها؛ بررسی ادبیات دفاع مقدس. بهکوشش محمدقاسم فروغی جهرمی. ج1. تهران: بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس.
10
زرشناس، ش. (1383). واژهنامۀ فرهنگی سیاسی. تهران: کتاب صبح.
11
رسولنیا، ح. و مریم آقاجانی (1391). پایداری و ناپذیرایی در شعر محمود درویش و موسوی گرمارودی. فصلنامۀ ادب عربی، 4(3)، 95ـ116.
12
رعیت حسنآبادی، ع.ر. (1394). مانیفست و تلقی از آن در گفتمان شعر مدرن و پسامدرن فارسی. فصلنامۀ نقد ادبی، 31.
13
حسنلی، ک. (1383). گونههای نوآوری در شعر معاصر ایران. تهران: ثالث.
14
حقوقی، م. (1377). مروری بر تاریخ ادب و ادبیات امروز ایران 2، نظم ـ شعر. تهران: قطره.
15
ــــــــــ. (1381). حد همین است. تهران: قطره.
16
خرمشاهی، ب. (1389). نخبۀ شعر و شعر نخبۀ گرمارودی؛ صدای سبز: بهگزیدۀ شاعر از شعرهای خویش... . چ3. تهران: قدیانی.
17
سپانلو، م.ع. (1380). هر اتاقی مرکز جهان است؛ گفتوگوهایی با اهل قلم. سایر محمدی. تهران: نگاه.
18
سلمانینژاد مهرآبادی، س. و عبدالرضا سیف (1395). بررسی اسطوره و انواع آن در شعر معاصر با نگاهی به شعر موسوی گرمارودی. پژوهشنامۀ نقد ادبی و بلاغت، 5(1)، 19ـ38.
19
صنعتی، م.ح. (1389). آشنایی با ادبیات دفاع مقدس. چ1. تهران: بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس.
20
کاظمی، م.ک. (1389). ده شاعر انقلاب. تهران: سوره مهر.
21
گلیزاد، پ. و محمود رضایی دشتارژنه (1393). سبک ایدئولوژیک شعر عاشورایی معاصر. فصلنامۀ پژوهشهای نقد ادبی و سبکشناسی، 18، 65ـ92.
22
لنگرودی، ش. (1378). تاریخ تحلیلی شعر نو، ج4. چ3. تهران: مرکز.
23
موسوی گرمارودی، س.ع. (1357). سرود رگبار. تهران: رواق.
24
ـــــــــــــــــــــــ. (1358). در فصل مردن سرخ. تهران: راه امام.
25
ـــــــــــــــــــــــ. (1363). خط خون. تهران: زوار.
26
ـــــــــــــــــــــــ. (1368). دستچین. تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
27
ـــــــــــــــــــــــ. (1371). در مسلخ عشق. چ3. تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
28
ـــــــــــــــــــــــ. (1373). باران اخم؛ گزینۀ شعر جنگ. تهران: حوزۀ هنری.
29
ـــــــــــــــــــــــ. (1375). گزینۀ اشعار گرمارودی. گزینش و پیشگفتار: بهاءالدین خرمشاهی. چ1. تهران: مروارید.
30
ــــــــــــــــــــــ. (1389). صدای سبز: بهگزیدۀ شاعر از شعرهای خویش... . چ3. تهران: قدیانی.
31
ـــــــــــــــــــــ. (بهار 1391). مصاحبه با موسوی گرمارودی. رضا بیات. فصلنامۀ امامتپژوهی، ۲(5)، 103ـ124.
32
ـــــــــــــــــــــ. (1392). خواب ارغوانی. چ3. تهران: سوره مهر.
33
مقدمی، م.ت. (بهار 1390). «نظریۀ تحلیل گفتمان لاکا و موف و نقد آن». فصلنامۀ علمیپژوهشی معرفت فرهنگیاجتماعی، ۲(2)، 91ـ124.
34
میلز، س. (1388). گفتمان. ترجمۀ فتاح محمدی. چ2. زنجان: هزارۀ سوم.
35
ORIGINAL_ARTICLE
ابعاد حماسی شعر عاشورایی معاصر
حماسه در کنار ابعاد دیگر عاشورا مثل مرثیه، عرفان و پیام، توانسته است در شعر عاشورایی اثرگذار باشد؛ بهطوری که امروزه به یکی از رکنهای مهم شعر آیینی تبدیل شدهاست. شعر عاشورایی با تبیین مقولات ارزشی و بیان هنری اهداف آن، قدمی در راستای شناخت بیشتر مبانی شعر آیینی برداشته است. در شعرهای عاشورایی، امامحسین(ع)، حضرت عباس(ع)، حضرت زینب(س) و امامسجاد(ع) بهعنوان الگوقهرمان معرفی میشوند؛ به این دلیل که شاعر در کنار پرداختن به ماجرای عاشورا، به وجوه اسطورهای و حماسی چنین شخصیتهایی هم میپردازد. زبان شعرهای عاشورایی معاصر، بیشتر به زبان شعر معاصر نزدیک است؛ اما گاه صلابت زبان فردوسی و گاه لطافت زبان سعدی را داراست. در این پژوهش، با تکیه بر روش تحلیل اسنادی و رجوع به منابع، به بررسی و تحلیل ابعاد حماسی شعر عاشورایی معاصر پرداخته شده است. نتیجه نشان میدهد که در شعر عاشورایی گذشته، حماسه بهصورت گسترده مورد توجه نبوده است و حال آنکه شاعران عاشورایی معاصر در ابعاد معنایی و واژگانی، بیش از گذشته به این مقوله پرداختهاند؛ همچنین توجه به عناصر حماسی، از عوامل مهم شاخصشدن و ماندگاری شماری از اشعار عاشورایی معاصر شده است.
https://rl.shahed.ac.ir/article_1019_1ab8a794a9f15214afad28516a7e0249.pdf
2019-03-21
57
68
شعر عاشورایی
شعر معاصر
حماسه
زبان
عاطفه
فرم
علی
پورزمان
a.porzaman@gmail.com
1
دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شاهد
AUTHOR
غفار
برجساز
aborjsaz@yahoo.com
2
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شاهد
LEAD_AUTHOR
انسانی،ع.(۱۳۸۲). دل سنگ آب شد. چ۲. تهران: جمهوری.
1
انوشه، ح. (۱۳۸۰). فرهنگنامۀ ادب فارسی. ج۲. تهران: سازمان چاپ و انتشارات.
2
بدیع، ع. (۱۳۹۲). از پنجرههای بیپرنده. چ۵. تهران: فصل پنجم.
3
براهنی، ر. (۱۳۸۰). طلا در مس. تهران: زریاب.
4
برقعی، س.ح.ر. (۱۳۸۷). طوفان واژهها. چ۶. قم: ابتکار دانش.
5
بیات، ر. و ابوالفضل غلامی (۱۳۸۹). علینامه؛ سرودۀ ربیع. تهران: میراث مکتوب.
6
پارساپور، ز. (۱۳۸۳). مقایسۀ زبان حماسی و غنایی با تکیه بر خسرو و شیرین و اسکندرنامۀ نظامی. تهران: مرکز چاپ و انتشارات دانشگاه تهران.
7
پورنامداریان، ت. (۱۳۸۱). سفر در مه. تهران: نگاه.
8
ــــــــــــــ. (بهار ۱۳۸۶). انواع ادبی در شعر فارسی. مجلۀعلمیپژوهشی علوم ادبی، قم: دانشگاه قم، ۳، ۲۲-۷.
9
تال، م. (۱۳۹۲). گفتن ندارد. چ۲. تهران: جمهوری.
10
جانفدا، ه. (۱۳۹۰). با لهجۀ خدا و صدای خودت. تهران: آرام دل.
11
حسینی، س.ح. (۱۳۸۶). شاعری در مشعر. تهران: تکا.
12
حمیدیان، س. (۱۳۷۲). درآمدی بر اندیشه و هنر فردوسی. تهران: مرکز.
13
فردوسی، ا. (۱۳۹۰). شاهنامۀ فردوسی. بهتصحیح سعید حمیدیان. چ۱۸. تهران: قطره.
14
خوشدل (صلحخواه)، ع.ا. (۱۳۷۰). دیوان خوشدل تهرانی. چ۲. تهران: ما.
15
دهخدا، ع.ا. (۱۳۸۵). لغتنامه (فرهنگ متوسط دهخدا). ج۱، تهران: مرکز چاپ و انتشارات دانشگاه تهران.
16
رزمجو، ح. (۱۳۸۱). قلمرو ادبیات حماسی ایران. مشهد: پژوهشگاه علوم انسانی.
17
زارع، غ. و سیدربیع رضوی (بهار ۱۳۹۱). کارکرد حماسه در دوران معاصر. ادبیات پایداری، کرمان: دانشگاه شهید باهنر، ۵و۶، ۱۸۴-۱۶۳.
18
زرینکوب، ع.ح. (۱۳۷۲). شعر بیدروغ، شعر بینقاب. چ۷. تهران: علمی.
19
شفیعی کدکنی، م.ر. (۱۳۷۵). صور خیال در شعر فارسی. تهران: آگاه.
20
ــــــــــــــــــ. (۱۳۸۶). موسیقی شعر. چ۱۰. تهران: آگاه.
21
ــــــــــــــــــ. (۱۳۸۸). در اقلیم روشنایی. چ۵. تهران: آگاه.
22
ــــــــــــــــــ. (۱۳۹۰). ادوار شعر فارسی. چ۶. تهران: سخن.
23
شمیسا، س. (۱۳۸۹). انواع ادبی. چ۴. تهران: میترا.
24
صفا، ذ. (۱۳۸۷). حماسهسرایی در ایران. چ۴. تهران: فردوس.
25
صلاحی، ع. (۱۳۸۱). گزیدۀ ادبیات معاصر ۷۱. چ۲. تهران: نیستان.
26
عصمتی، ح. (بهار ۱۳۸۸). تأثیر ادبیات حماسی بر نگارگری ایرانی. گلستان هنر، ۱۵، ۱۱۴-۱۰۷.
27
غفاریانِ صرافیان، م. (خرداد ۱۳۷۶). حماسه در ادبیات معاصر فارسی. پایاننامۀ منتشرنشدۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی، مشهد.
28
فرجی، م. (۱۳۸۷). شب بیشعر. تهران: تکا.
29
فضیلت، م. (زمستان ۱۳۷۹). سبکشناسی حملۀ حیدری راجی کرمانی. مجلۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران، ۱۵۶، ۳۸۰-۳۶۱ .
30
کاظمی، م.ک. (۱۳۸۹). روزنه. چ۳. مشهد: ضریح آفتاب.
31
ــــــــــــــــ. (۱۳۹۱). پیاده آمده بودم. چ۴. تهران: سوره مهر.
32
کافی، غ. (۱۳۸۸). شرح منظومۀ ظهر. چ۲. تهران: مجتمع فرهنگی عاشورا.
33
کسروی، ا. (۱۳۹۵). زندگی و زمانۀ احمد کسروی. تهران: شرکت کتاب.
34
مجاهدی، م.ع. (۱۳۷۹). شکوه شعر عاشورا. قم: پیک جلال.
35
ــــــــــــــــ. (۱۳۸۶). کاروان شعر عاشورا. قم: زمزم هدایت.
36
ــــــــــــــــ. (۱۳۹۰). یک آسمان پرواز. تهران: سهروردی.
37
محمدزاده، م. (۱۳۸۹). عاشورا در شعر معاصر و فرهنگ عامه. تهران: مجتمع فرهنگی عاشورا.
38
ـــــــــــــــ. (تابستان ۱۳۹۲). تحلیل اشعار عاشورایی عصر انقلاب اسلامی. کتاب نقد، ۶۷و۶۸، ۲۶۲-۲۲۹.
39
ـــــــــــــــ. (۱۳۹۳). طرحی نو در دانشنامۀ شعر عاشورایی. تهران: سازمان چاپ و انتشارات.
40
مرشد چلویی، ا. (۱۳۸۴). دیوان سوخته. چ۴. تهران: سبحان.
41
معلم دامغانی، ع. (۱۳۹۳). گزیدۀ اشعار علی معلم دامغانی. بهکوشش نوراللهی، مظفری و کاظمی. تهران: سپیدهباوران.
42
ملکثابت، م. و اصغر شهبازی (بهار ۱۳۹۳). نقد زبان حماسی در حملۀ حیدری باذل مشهدی. مجلۀ ادب و زبان فارسی، ۳۵، ۳۸۰-۳۴۵.
43
منزوی، ح. (۱۳۹۱). مجموعه اشعار حسین منزوی. چ۳. تهران: آفرینش، نگاه.
44
موسویگرمارودی، س.ع. (۱۳۶۳). خط خون. تهران: زوار.
45
نظاری، س.ح. (۱۳۸۶). از این دست. قم: حوزه هنری.
46
ORIGINAL_ARTICLE
جایگاه وصیتنامهها و نامههای شهدا در میان ژانرهای ادبی
وصیتنامههای شهدا و نامههای برجستۀ پیشوایان دینی، اندیشمندان، عرفا، نویسندگان و همۀ اهل قلم، از جملۀ آثار مکتوب و باارزشی هستند که قسم عظیمی از فرهنگ اعتقادی ما را در بردارند. تحلیل این دست از نوشتارها، چه با عنوان وصیتنامه وچه با عنوان اندرزنامه یا نامه، با توجه به نکات و آموزههای اعتقادی و اخلاقی نهفته در آنها، میتواند نقش مؤثری در شناساندن ارزشهای اعتقادی و اخلاقی حاکم در طول تاریخ ایران داشته باشد. با توجه به پیشینۀ طولانی اینگونه نوشتارها در اندرزنامهها، قرآن، وصایای معصومین و عرفا... با رویکردی تحلیلیتاریخی میتوان آنها را همچون سایر گونهها، نوعی «ژانر» تلقی کرد. همچنین برمبنای نظریۀ کارگفتار آستین و سِرل، ویژگیهای مشترکی که در کنشهای گفتاری این نوشتارها وجود دارد شاهدی دیگر بر این مدعاست. هدف اصلی در این جستار اثبات این نکته است که وصیتنامهها و نامهها برمبنای تحلیل محتوای تعلیمی و اخلاقی و کنشهای گفتاری غالب بر آنها، درخور آن هستند که بهعنوان یک ژانر به شمار آیند؛ ژانری که افزون بر ایجاد تحول شخصیتی مخاطبان، در حوزۀ گستردۀ اجتماعی و حتی جهانی نیز تولید گفتمان فرهنگی دارد. روش پژوهشی غالب، تحلیلیتوصیفی مبتنی بر تحلیل محتوای متن است.
https://rl.shahed.ac.ir/article_812_b509d1f1d8532b8e621ec4052a49065d.pdf
2019-03-21
69
84
وصیتنامهها
نامهها
ژانر
نظریۀ کارگفتار
آستین و سِرل
بهجت السادات
حجازی
hejazi@uk.ac.ir
1
دانشیارگروه زبان وادبیات فارسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان
LEAD_AUTHOR
فاطمه
اسفندیارپور
fateme.es313@gmail.com
2
کارشناس ارشد ادبیات مقاومت، دانشگاه شهید باهنر کرمان
AUTHOR
قرآن کریم.
1
نهجالبلاغه (1380). ترجمۀ علامه جعفری. تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
2
ابراهیمی، ن. (1383). چهل نامۀ کوتاه به همسرم. چ۱۰. تهران: روزبهان.
3
افشار، ا. و هرمز همایونپور (1389). سیاستنامۀ ذکاءالملک. تهران: کتاب روشن.
4
امامخمینی(ره). (1391). وصیتنامۀ سیاسی، الهی امامخمینی. چ۴۸. تهران: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام.
5
امانی چالکی، ب. و سیدهلیلا تقوی سنگدهی (1393). وصیتنامهنویسی در صدر اسلام تا پایان خلافت امیرالمؤمنین علی(ع). مجلۀ تاریخ اسلام، ۱۵(59)، 7ـ32.
6
تفضلی، ا. (1377). تاریخ ادبیات ایران پیش از اسلام. بهکوشش ژاله آموزگار. چ۲. تهران: سخن.
7
حسینی، ز. (1396). احکام وصیتنامه در مادیان هزار دادستان. چهارمین همایش متنپژوهی ادبی، 1ـ18.
8
خطیبرهبر، خ. (1385). تاریخ بیهقی. ج۲. چ۲. تهران: مهتاب.
9
دهباشی، ع. (1367). نامههای جلال آلاحمد. ج۱. چ۲. تهران: بزرگمهر.
10
زرقانی، س.م. و محمودرضا قربان صباغ. (1395). چ۱. نطریه ژانر.تهران: هرمس.
11
سایت بیتوته (1359). وصیتنامۀ شهید محمدابراهیم همت: www.beytoote.com
12
سایت ضیاءالصالحین (1397). وصیتنامۀ شهید چمران به امام موسیصدر. درج در: www.ziaossalehin.ir
13
شمیسا، س. (1376). انواع ادبی. چ۵. تهران: فردوسی.
14
صفوی، ک. (1395). درآمدی بر معنیشناسی. چ۶. تهران: سورۀ مهر.
15
عمارتی مقدم، د. (1390). نقش موقعیت در شکلگیری ژانر. نقد ادبی، 4(15)، 87ـ111.
16
محمدبنمنور. (1313). اسرار التوحید فی مقامات شیخ ابی سعید ابی الخیر. بهتصحیح احمد بهمنیار. تهران: کتابخانۀ طهوری.
17
مشتاقمهر، ر. (1385). حکمرانی آرمانی ایرانیان در اندرزنامههای جاویدان خرد. پژوهش زبان و ادبیات فارسی، ۶، 85ـ98.
18
مکاریک، ا.ر. (1393). دانشنامۀ نظریههای ادبی معاصر. ترجمۀ مهران مهاجر و محمد نبوی. چ۵. تهران: آگه.
19
نجفی، س. و بهرام امانی چالکی (1390). بررسی وصیتنامهنویسی در دورۀ اسلامی تا پایان خلافت اموی. پایاننامۀ منتشرنشدۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه زنجان، زنجان.
20
وحدانیفر، ه. (1396). تحلیلی بر وصیتهای اعتقادی، اخلاقی و تربیتی پیامبر اسلام به امامعلی(ع). کنفرانس ملی رویکردهای نوین علوم انسانی در قرن 21.
21
22.Dictionary Axford
22
ORIGINAL_ARTICLE
نقد جامعهشناختی اشعار اعتراضی سُمَیسِر
جنگ، اختلاف، ظلم و... از حقایق سدۀ پنجم هجری در سرزمین اندلس است که باعث ظهور نوعی ادبیات اعتراضی و مقاوم در برابر شرایط ناگوار سیاسی و اجتماعی محیط گردید. نمونهای از شاعران این دوره، سمیسر است که با واقعبینی و درک شرایط محیط خود و با هدف حفظ آرمانهای حقیقی اسلامی در جامعۀ خود، از طریق اشعار هجو و انتقادی به نقد اوضاع سیاسی و اجتماعی روزگار خود پرداخته است. اشعار وی سراسر خشم، اعتراض و انتقاد از جامعه و سیاست حاکمان وقت است و نیز با سرودن اشعاری از نوع «شعرِ آشوب» با پرخاشگری، مردم شهرش را بهخاطر حسادت مورد انتقاد قرار میدهد. روش پژوهش حاضر توصیفیتحلیلی و با رویکرد جامعهشناسانه است. نتایج پژوهش نشان میدهد مفهوم انتقاد و پایداری در شعر و ادبیات این دوره به داشتن حمیت و غیرت دینی، روحیه، احساس و عواطف انسانی و میهنی شاعر برمیگردد و شعر وی نمونۀ والایی از انتقاد و پایداری این دوره میباشد. نیز شاعر در اشعار خود در قالب هجو، با زبانی ساده ولی با نگاهی نقادانه و از سوز دل، شکوائیۀ خود را از جامعه و روزگار خود به تصویر میکشد و با آگاهی از مسائل سیاسی و دینی جامعۀ خود به مقابله با فساد، ظلم، فتنه و خیانت به مسلمانان برمیخیزد
https://rl.shahed.ac.ir/article_822_6f0e83aa38d14a4b1dd1086807767c3c.pdf
2019-03-21
85
98
نقد جامعهشناختی
شعر اعتراض
هجو
اندلس
سمیسر
امیر
مقدم متقی
a.moghaddam@ferdowsi.um.ac.ir
1
دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه فردوسی مشهد
AUTHOR
مولود
خوانچه زرد
maolod1368@yahoo.com
2
کارشناس ارشد زبان و ادبیات عربی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
AUTHOR
مسعود
باوان پوری
masoudbavanpouri@yahoo.com
3
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
LEAD_AUTHOR
ابولبدة، ر.ا.ا. (2007). شعر الحروب و الفتن فِی الأندلس (عصر بنی أحمر)، پایاننامۀ کارشناسی ارشد، نابلس (فلسطین)، الدراسات العلیا فی جامعة النجاح الوطنی.
1
ارشاد، ف. (1391). کندوکاوی در جامعهشناسی ادبیات. تهران: آگه.
2
ایزدی، ج. (1392). نسبت اخلاق و سیاست. مجلۀ اطلاعات سیاسیاقتصادی، 292، 4-16.
3
بله علی، ع. (2007). المقاومة فی الشعر الأندلسی؛ دراسۀ تحلیلیۀ نقدیة: www.marefa.org/index.php.
4
پورممتاز، ع. (1372). فرهنگ جامع چاپ و نشر. تهران: مؤسسۀ نمایشگاههای فرهنگی.
5
پشتدار، ع.م. (1392). چشمانداز آزادگی و ادب اعتراض در شعر فارسی، دوفصلنامۀ تخصصی علوم ادبی، 3(5)، 157-180.
6
درگاهی، ز.ع. (1389). شعر، نقد و شعر اجتماعی. کتاب ماه ادبیات، 152، 37-42.
7
الراشد، س. (1392). المقاومة فی الشعر الأندلسی: jamahir.alwehda.gov.say.
8
رجبی، ف. (1390). رویکردهای انسانی به شهر در شعر معاصر عربی و فارسی. مجلۀ ادبپژوهی، 15، 59-82.
9
روزبه، م.ر. (1386). ادبیات معاصر ایران (شعر). چ۳. تهران: روزگار.
10
الزبیدی، م.ح. (1977). دور ابن زیدون السیاسی و الدبلوماسی فی الأندلس فی عصر ملوک الطوائف. مجلة المؤرخ العربی، 4، 145-168.
11
زرینکوب، ع.ح. (1382). نقد ادبی. تهران: امیرکبیر.
12
زینیوند، ت. و پروانه ستایشنیا (1390). درآمدی تحلیلی بر شعر عصر انحطاط در پرتو جامعهشناختی ادبی. فصلنامه لسان مبین، ۳(۶)، 74-106.
13
شمیسا، س. (1387). انواع ادبی، چ۳، تهران: میترا.
14
الشنترینی، أ.ع.ب. (1939). الذخیرة فی محاسن أهل الجزیرة، القاهرة: لجنة التألیف و الترجمة و النشر.
15
العامودی، م.م. (2001). شِعر السمِیسِرِ أبی القاسم خلف بن فرج الالبیری 480 جمع ودراسة. مجلة الجامعة الاسلامیة، غزة، کلیة الآداب الجامعة الاسلامیة، غزۀ المجلد التاسع، ۲، ۱۷۵-۱۴۵.
16
العامودی، م.م. (1431ق) شعراء اندلسیون. غزه: مطبعة المقداد.
17
قربانپور آرانی، ح. (1378). ادبیات پرخاشگر، زمینههای اجتماعی و آثار آن. کیهان فرهنگی، 661، 26-29.
18
المقری التلمسانی، أ.م. (1988). نفح الطیب من غصن الاندلس الرطیب. تحقیق الدکتور إحسان عباس. بیروت: دار صادر.
19
منصوری، خ. (1392). واقعبینی و آرمانگرایی در سیرۀ امامکاظم(ع): WWW.SAMAMOS.COM، آخرین بازبینی: 15/08/۱۳۹۵.
20
نوین، ح. (1390). رویکردهای جامعهشناختی در شعر پایداری. فصلنامۀ علمیپژوهشی کاوشنامه، ۱۲(23)، 219-241.
21
نوروزی، ف. (1392). نقد زیباییشناسی و اخلاقی. تالارهای ایرانسیتی: www.tebyan-zn.ir/persian_literature.html، آخرین بازبینی: 15/ 08/ ۱۳۹۵.
22
نیکوبخت، ن. (1380). هجو در شعر فارسی. تهران: دانشگاه تهران.
23
ولک، و. و رنه اوستین (1382). نظریه ادبیات. ترجمۀ ضیاء موحد و پرویز مهاجر. چ۳. تهران: نیلوفر.
24
ORIGINAL_ARTICLE
تحلیل نقش نویسنده در خاطرات دیگر نگاشت دفاع مقدس (مطالعه موردی مجموعه خاطرات «دا»)
در فرایندی که خاطراتِ دیگرنگاشت دفاع مقدس طی میکنند، خلق اثر از پرسشگری آغاز میشود؛ یعنی راوی ذهن خود را به روی مصاحبهگر باز میکند و او به درون جهان ذهن راوی راه یافته تا بتواند با پرسشهایش او را به فضایی در زمان جنگ ببرد. اصولاً اثری که بر مبنای پرسش و پاسخ شکل میگیرد، مصاحبهگر در موفقیت یا ناموفق بودن آن نقش زیادی ایفا میکند. نکتهای که بسیاری از مخاطبان ِخاطرات دیگرنگاشت به آن بیتوجهاند. در این پژوهش که باهدف نمایاندن نقش نویسنده در خاطرات دیگرنگاشت دفاع مقدس صورت گرفته، مسئلۀ «چگونگی گفتن و نگارش و مستندنگاری» با محوریت کتاب دا، نوشتۀ سیدهاعظم حسینی، بهشیوۀ توصیفیتحلیلی مورد بررسی قرار گرفته است. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که نویسنده بهخوبی توانسته اثر را از ورطۀ شعارزدگی حفظ کند و هوشمندانه زاویۀ دید درستی برای طراحی سوژهاش انتخاب نماید. او بر جنبۀ مستندوار اثرش تأکید دارد؛ اما میداند چطور بخش دراماتیک روایت واقعی را در داستانش بگنجاند؛ و با وجود حجم زیاد، کشش و ضربآهنگ مناسب دارد و خستهکننده نیست. ساختار قوی و داستانی کتاب مخاطب را مجذوب خود میکند. نتایج پژوهش نشان میدهد که چگونهگفتن و نحو نگارش بهعنوان عواملی مؤثر در شهرت و ماندگاری دا محسوب می شود.
https://rl.shahed.ac.ir/article_1032_e59334a4a73b34794f56b8854479543f.pdf
2019-03-21
99
112
خاطرات دیگرنگاشت
دفاع مقدس
کتاب دا
سیدهاعظم حسینی
اعظم
عنقائی
azamanghaieonline@yahoo.com
1
کارشناسی ارشد ادبیات پایداری، دانشگاه شاهد
LEAD_AUTHOR
احمد
فروزانفر
dr.forouzanfar@yahoo.com
2
استادیار گروه زبان وادبیات فارسی،دانشگاه شاهد
AUTHOR
بینیاز، ف. (۱۳۸۸). درآمدی برداستاننویسی و روایتشناسی. چ۲. تهران: افراز.
1
حافظ شیرازی، خ.ش. (۱۳۷۳). دیوان اشعار. از نسخۀ محمد قزوینی و قاسم غنی. چ۷. تهران: انجمن خوشنویسان.
2
حسینی، س.ا. (۱۳۹۲). دا؛ خاطرات سیدهزهرا حسینی. چ۱۵۱. تهران: سوره مهر.
3
خبرگزاری تسنیم. (۱۳۹۷). گفتوگوی حضوری سیدهاعظم حسینی با سعید یزداننژاد و قدرتالله علیرضاپور. تهران. دی ۱۳۸۸. تاریخ نشر: ۵ آبان - ۱۳: ۰۷.
4
خسروی، ا. (۱۳۸۸). حاشیهای بر مبانی داستان. تهران: ثالث.
5
سعدی، ش. م. (۱۳۷۸). گلستان. تصحیح محمدعلی فروغی. تهران: امیرکبیر.
6
کادن، جی. ای. (۱۳۸۰). فرهنگ ادبیات و نقد. ترجمۀ کاظم فیروزمند. تهران: شادگان.
7
کمری، ع. (۱۳۹۰). کلیات خاطره با یاد خاطره. چ۳. تهران: سوره مهر.
8
محمدی فشارکی، م. و فضلالله خدادادی (۱۳۹۱). از تاریخ تا داستان؛ تحلیل عناصر مشترک بین تاریخ و داستان. پژوهشهای تاریخی، ۴(۳)، ۷۱-۸۶.
9
مدرسی، ف. (۱۳۹۰). فرهنگ توصیفی نقد و نظریههای ادبی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
10
مندنیپور، ش. (۱۳۸۴). ارواح شهرزاد. تهران: ققنوس.
11
مستور، م. (۱۳۷۹). مبانی داستان کوتاه. تهران: مرکز.
12
میرصادقی، ج. (۱۳۹۰). راهنمای داستاننویسی. تهران: سخن.
13
ــــــــــــــــــ. (۱۳۶۴). عناصر داستان. چ۱. تهران: شفا.
14
میرصادقی، ج. و میمنت میرصادقی (۱۳۷۷). واژهنامۀ هنر داستاننویسی. تهران: کتاب مهناز.
15
وود، م. (۱۳۸۸). توصیف در داستان. ترجمۀ نیلوفر اربابی. اهواز: رسش.
16
ORIGINAL_ARTICLE
تحلیل گفتمان انتقادی داستان تپه جاویدی و راز اشلو نوشتۀ اکبر صحرایی
تحلیل گفتمان انتقادی از اندیشههای زبانشناسان، بهویژه مکتب نقشگرای هلیدی، نشانهشناسان، پژوهشگران هرمنوتیک و آرای میشل فوکو سرچشمه گرفته است. از آنجا که این روش بر هر دو جنبۀ صورت و معنای متن توجه میکند، ازاینرو رویکردی جامع در تحلیل متن است. صاحبنظرانی چون نورمن فرکلاف، روث وداک، تئون وان دایک، راجر فاولر و گونتر کرس در معرفی و رشد تحلیل گفتمان انتقادی بهعنوان گرایشی نو در تحلیل متن نقش داشتهاند. در این پژوهش از میان رویکردهای یادشده، رویکرد نورمن فرکلاف بهعنوان روش خاص این تحقیق انتخاب شده است. نورمن فرکلاف متون را در سه سطح توصیف، تفسیر و تبیین بررسی میکند. این شیوه در توصیف و کشف دیدگاههای فکری نویسندگان و رویکردهای سیاسی و اجتماعی آنان کارآمد است. در این پژوهش، داستان تپۀ جاویدی و راز اشلو، نوشتۀ اکبر صحرایی، از زمرۀ داستانهای دفاع مقدس، با استفاده از این رهیافت تحلیل و تبیین شده است تا چگونگی نگرش نویسنده کشف گردد. از دیدگاه تحلیل گفتمان انتقادی، نویسنده در این اثر با انتخاب واژگان خاص، استفاده از مفاهیم گفتمان دینی و پیوند آن با قدرت و تعمیمدادن این عنصر به دورۀ معاصر، هویت خودساختۀ مسلمان مؤمن انقلابی و اخلاقمدار را جستوجو کرده است. وی موفق شده از طبقۀ متوسط یا ضعیف جامعه (بهلحاظ مادی) قهرمانی جنگاور و جسور بسازد و نیز تحول طبیعی و تدریجی انسان مسلمان را از دینداری تا شهادت نشان دهد.
https://rl.shahed.ac.ir/article_800_7a6c85d12f8c4e02d5adcb40100e9e54.pdf
2019-03-21
113
126
تحلیل گفتمان انتقادی
نورمن فرکلاف
داستانهای دفاع مقدس
اکبر صحرایی
تپۀ جاویدی و راز اشلو
زهره
ملاکی
bahareadab90@yahoo.com
1
استادیارگروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر
LEAD_AUTHOR
معصومه
مرجانیان
saba.pgu@gmail.com
2
کارشناس ارشد ادبیات مقاوت، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر
AUTHOR
قرآن کریم.
1
آبراهامیان، ی. (1387). ایران بین دو انقلاب. ترجمۀ احمد گلمحمدی و محمدابراهیم فتاحی. چ13. تهران: نشر نی.
2
امامی، ح. (1386 ). تحلیل گفتمان. www.aftab.ir3
3
امینی، ع.ا. (1390). گفتمان ادبیات سیاسی ایران در آستانه دو انقلاب. تهران: اطلاعات.
4
ایلهای یحیایی، ا. (1389). تحلیل گفتمان چیست؟. نشریۀ بینالمللی روابطعمومی، 1.
5
بهرامپور، ش.ع. (1379). درآمدی بر تحلیل گفتمان. در: مجموعهمقالات گفتمان و تحلیل گفتمانی. بهاهتمام محمدرضا تاجیک. تهران: فرهنگ گفتمان، 33-58.
6
جوادی یگانه، م.ر. و سیدمحمدعلی صحفی (1392). روایتی زنانه از جنگ (تحلیل انتقادی کتاب خاطرات دا). فصلنامۀ علمیپژوهشی نقد ادبی، 6، 21.
7
حنیف، م. (1388 ). کندوکاوی پیرامون ادبیات داستانی جنگ و دفاع مقدس. تهران: بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس.
8
دایک، ت.آ.و. (۱۳۸۲). مطالعاتی در تحلیل گفتمان. تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانهها.
9
سجودی، ف. (1393). نشانهشناسی کاربردی. چ۳. تهران: علم.
10
شیرودی، م. (1388). انقلاب اسلامی در عرصه؛ پیامدها و دستاوردها. فصلنامۀ رواق اندیشه، 38.
11
فرکلاف، ن. (1379). تحلیل انتقادی گفتمان. ترجمۀ فاطمه شایستهپیران و دیگران (گروه مترجمان). تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانهها.
12
فرکلاف. فصلنامۀ علمیپژوهشی نقد ادبی، 5(18)، 25-49.
13
فوکو، م. (1377). ایرانیها چه رؤیایی در سر دارند؟. ترجمۀ حسین معصومی همدانی. تهران: هرمس.
14
فوکو، م. (1389). معنویتگرایی در سیاست. ترجمۀ محمدباقر خرمشاد. نشر: هرمس.
15
قبادی، ح.ع. و دیگران (1390). تحلیل گفتمانی جزیره سرگردانی و پیوند معنایی آن با دیگر رمانهای سیمین دانشور. فصلنامۀ نقد ادبی، 15، 35-57.
16
قبادی، ح.ع. و دیگران (1388). تحلیل گفتمانی غالب در رمان سووشون. فصلنامۀ نقد ادبی، 2(6)، 17.
17
کلینی، م. (1365). اصول کافی. ج2. تهران: دارالکتب الاسلامیه.
18
گلدستون، ج. (1387). مطالعات نظری تطبیقی و تاریخی در باب انقلابها. ترجمۀ محمدتقی دلفروز. تهران: کویر.
19
لطفیپور ساعدی، ک. (بهار و تابستان 1372). درآمدی به سخنکاوی. مجلۀ زبانشناسی.
20
یورگنسن، م. و لوییز فیلیپس (1389). نظریه و روش در تحلیل گفتمان. ترجمۀ هادی جلیلی. تهران: نشر نی.
21
ORIGINAL_ARTICLE
نمودهای اسطوره و زبان حماسی در شعر نصرالله مردانی
توجه به اسطوره و حماسه بهویژه اساطیر و حماسههای ملی، یکی از مبانی اصلی در بافت معنایی و زبانی ادبیات فارسی بعد از شاهنامۀ فردوسی است که در هر دورهای همگام با تحولات ادبی و متناسب با شرایط اجتماعی آن برهه ادامه یافته است. با شکلگیری انقلاب اسلامی و آغاز جنگ تحمیلی، توجه عمیق به ابعاد شعر پایداری افزون گشت. همگام با آن، گرایش به حماسه که مناسب این نوع شعر بود، رشد کرد و شاعران بسیاری با زبان و بیان حماسی، دلیریهای رزمندگان دفاع مقدس را به تصویر کشیدند. در این پژوهش، اشعار نصرالله مردانی بهلحاظ دارابودن عناصر اساطیری و زبان حماسی بررسی شده است. حاصل بررسی نشان میدهد مردانی بهاقتضای علاقۀ خود به شاهنامۀ فردوسی و فضای سیاسیاجتماعی روزگار خود، از اساطیر ملی و زبان حماسی استفاده کرده است. او زبان حماسی را با زبان غنایی آمیخته و متناسب با نیازهای بیانی تازه، ظرفیتهای تازهای برای اسطوره و حماسه در شعرش ایجاد کرده است.
https://rl.shahed.ac.ir/article_803_6309a470572a74b636f551440628646c.pdf
2019-03-21
127
144
اسطوره
زبان حماسی
نصرالله مردانی
دفاع مقدس
شعر پایداری
برات
محمدی
barat_mohammadi@yahoo.com
1
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ارومیه
LEAD_AUTHOR
مریم
حداد
m.haddad.urm@gmail.com
2
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ارومیه
AUTHOR
احمدی، ب. (1386). ساختار و تأویل متن. تهران: مرکز.
1
اکبری، م. و حسین رئیسی (1389). شعر جنگ، ویژگیهای کلی و چگونگی تلفیق حماسه و غنا در آن. نشریۀ حضور، 73، 404-203.
2
الیاده، م. ( 1384). اسطوره بازگشت جاودانه. ترجمۀ بهمن سرکاراتی، تهران: طهوری.
3
ـــــــــــــ. (1362). چشماندازهای اسطوره. ترجمۀ جلال ستاری. تهران: توس.
4
آموزگار، ژ. (1386). زبان فرهنگ اسطوره. تهران: معین.
5
حوزۀ هنری (بهاهتمام) (1387). آن یار دلنواز (یادنامۀ نصرالله مردانی). تهران: سوره مهر.
6
باقری، س. و محمدرضا محمدی نیکو (1372). شعر امروز؛ پژوهشی مبتنی بر مجموعهشعرهای منتشر شده (57-69). تهران: الهدی.
7
براهنی، ر. (1371). طلا در مس (در شعر و شاعری). تهران: مؤلف.
8
بهار، م. (1376). از اسطوره تا تاریخ. گردآوری ابوالقاسم اسماعیلپور. تهران: چشمه.
9
بیگی حبیبآبادی، پ. (1382). حماسههای همیشه. تهران: فرهنگگستر.
10
رحمدل شرفشادهی، غ.ر. (1384). معماری خیال در مجموعه آتش نی. مجلۀ دانشکدۀ ادبیات دانشگاه اصفهان، 41، 73-94.
11
رستگار فسایی، م. (1383). اژدها در اساطیر ایران. تهران: توس.
12
رشیدیان، ب. (1370). بینش اساطیری در شعر معاصر فارسی. تهران: گستره.
13
سرکاراتی، ب. (1378). سایههای شکارشده. تهران: قطره.
14
سنگری، م.ر. (1380). نقد و بررسی ادبیات منظوم دفاع مقدس. ج3، تهران: پالیزان.
15
شریفپور، ع. و علیحسن ترابی (1394). وطنگرایی در شعر دفاع مقدس. نشریۀ ادبیات پایداری دانشگاه شهید باهنر کرمان، 13، 159-183.
16
شفیعی کدکنی، م.ر. (1387). ادوار شعر فارسی، تهران: سخن.
17
شهبازی، ا. و مهدی ملکثابت (1391). الگوی بررسی زبان حماسی. فصلنامۀ پژوهشهای زبان و ادبیات فارسی، 23: 143-179.
18
صدریافشار، غ.ح. (1373). فرهنگ فارسی امروز. ویرایش سوم. تهران: کلمه.
19
صفا، ذ. (1374). حماسهسرایی در ایران. تهران: فردوس.
20
ضیایی، ح. و علی صفایی (1389). بررسی جامعهشناختی گفتمانهای شعر جنگ تحمیلی. نشریۀ ادبیات پایداری دانشگاه شهید باهنر کرمان، 2، 189-218.
21
علویمقدم، م. (1381). نظریههای ادبی معاصر (صورتگرایی و ساختارگرایی). تهران: سمت.
22
عمرانی، خ. (1387). بررسی اسطوره در دفتر شعر نصرالله مردانی (نماد در قیام نور). کیهان فرهنگی، 267، 56-62.
23
فرای، ن. (1374). اسطوره و ادبیات، مجموعهمقالات اسطوره و رمز. ترجمۀ جلال ستاری. تهران: سروش.
24
کاظمی، م.ک. (1390). ده شاعر انقلاب. تهران: سوره مهر.
25
کوپ، ل. (1384). اسطوره. ترجمۀ محمد دهقانی. تهران: علمی و فرهنگی.
26
گورین، و.ال. و دیگران (1370). راهنمای رویکردهای نقد ادبی. ترجمۀ زهرا میهنخواه. تهران: اطلاعات.
27
مردانی، ن. (1388). قانون عشق، مجموعهشعر. تهران: صدرا.
28
ـــــــــــــ. (1370). خوننامۀ خاک. تهران: کیهان.
29
ـــــــــــــ. (1360). قیام نور. تهران: انتشارات حوزۀ اندیشه و هنر اسلامی.
30
مسکوب، ش. (1354). مقدمهای بر رستم و اسفندیار. تهران: امیرکبیر.
31
معین، م. (1391). فرهنگ فارسی معین. ج5. تهران: امیرکبیر.
32
موسوی، س.ک. و حمزه محمدی دهچشمه (1394). بازتاب اسطورههای ملی و حماسی در شعر شاعران دفاع مقدس. نشریۀ ادبیات پایداری، 12، 323-352.
33
واحددوست، م. (1392). بازنمایی عناصر اساطیری حماسی همبستگی ملی در شعر دفاع مقدس. فصلنامۀ مطالعات ملی، 54، 49-72.
34
یاحقی، م.ج. (1369). فرهنگ اساطیر و اشارات داستانی در ادبیات فارسی. تهران: سروش.
35
ORIGINAL_ARTICLE
مؤلفههای پایداری در شعر طاهره صفارزاده و سپیده کاشانی
ادبیات و شعر، با توجه به تعهد خویش، نقشی پررنگ و ماندگار در فرهنگ یک ملت دارند. بخش عظیمی از شعر معاصر فارسی به جنگ تحمیلی و ادبیات دفاع مقدس اختصاص یافته است. در طول هشت سال دفاع مقدس، زنان دوشادوش مردان در تمامی صحنهها حاضر بوده و به دفاع از کشور خویش پرداختند. در این میان زنان شاعر، زبان به دفاع مشروع از کشور و وطن خویش گشودهاند و در کنار ابراز حس وطندوستی خویش، به یاد و ذکر نامویاد شهیدان پرداخته و با آوردن نمادها و عناوین مختلف نسبت به ظلم و ستم متخاصمان بعثی اعتراض کردند. طاهره صفارزاده و سپیده کاشانی دو تن از مِهینبانوانی هستند که شعر خویش را وقف دفاع از کشور و ملت خویش ساختند. هر دو شاعر علاقۀ وافری به وطن خویش داشته و آن را به مادر تشبیه ساختهاند. دو شاعر از نمادهای انسانی مثل امامحسین(ع)، حضرت مهدی(عج) و... برای مبارزان و شهیدان ملت خویش، نیز نمادهای حیوانی مثل گرگ، دزد و شیاطین برای دشمنان بهره بردهاند. مقالۀ حاضر میکوشد با استفاده از روش توصیفیتحلیلی و با بررسی مضامین ادبیات پایداریِ مرتبط با دفاع مقدس، به بررسی مؤلفههای پایداری در شعر این دو شاعر زن بپردازد.
https://rl.shahed.ac.ir/article_805_570a2b8122f64d6f5057ac4312411a5a.pdf
2019-03-21
145
158
دفاع مقدس
زنان
شعر
ادبیات پایداری
وطن
مسعود
باوان پوری
masoudbavanpouri@yahoo.com
1
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی ،دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
LEAD_AUTHOR
الهام
ابراهیمی
elham.ebrahimi@yahoo.com
2
کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه کردستان
AUTHOR
آیینهوند، ص. (1372). پژوهشهایی در تاریخ و ادب. تهران: اطلاعات.
1
ابراهیمی کاوری، ص. و دیگران (1392). تطبیق مضامین شعری ملکالشعرای بهار و سامی البارودی. مطالعات ادبیات تطبیقی، ۷(25)، 95-116.
2
ابنمنظور، م. (1414). لسانالعرب. چ۳. بیروت: دار صادر.
3
ابوحاقه، ا. (1979). الالتزام فی الشعر العربی. بیروت: دار العلم للملایین.
4
اکبری، م. و احمد خلیلی (1389). بررسی اشعار طاهره صفارزاده از دیدگاه فکری. فصلنامۀ تخصصی سبکشناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)، ۳(۴)، 35-67.
5
امیری خراسانی، ا. و قدرت آخشن (1391). اسوههای مذهبی در شعر دفاع مقدس. نشریۀ ادبیات پایداری، 4(7)، 30-58.
6
انوری، ح. (1381). فرهنگ بزرگ سخن. تهران: سخن.
7
بسیسو، ع.ر. (1999). قصیدة القناع فی الشعر العربی المعاصر. بیروت: المؤسسة العربیة للدراسات والنشر.
8
بصیری، م.ص. (1376). سیر تحلیلی شعر مقاومت در ادبیات فارسی از مشروطه تا 1320ش. پایاننامۀ منتشرنشدۀ دکترا، دانشگاه تربیت مدرس، تهران.
9
بنونیست، ا. (1377). دین ایرانی بر پایۀ متنهای معتبر یونانی. ترجمۀ بهمن سرکاراتی. چ۳. تهران: قطره.
10
بیرونی، ا. (1352). آثار الباقیة. ترجمۀ اکبر داناسرشت. تهران: ابنسینا.
11
پیرزادنیا، م. و زهره نورمحمد نهال (1396). نقد و بررسی جلوههای آزادی در شعر حلمی سالم. دوفصلنامۀ ادبیات دفاع مقدس، 1، 67-82.
12
13. جواری، م.ح. (1388). تحلیل تطبیقی ققنوس و آلباتروس دو شعر از نیما و بودلر. مجلۀ پژوهشهای زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان، 1، 17-۳۰.
13
خیریه، ب. (1384). نقش حیوانات در داستانهای مثنوی معنوی. تهران: فرهنگ مکتوب.
14
سنگری، م.ر. (1377). ادبیات پایداری. نامۀ پژوهش (ویژۀ دفاع مقدس)، ۳(9).
15
صفارزاده، ط. (1384الف). دیدار صبح. چ۲. تهران: پارس کتاب.
16
ـــــــــــــــــ. (1384ب). روشنگران راه. تهران: برگ زیتون.
17
ـــــــــــــــــ. (1386). بیعت با بیداری. چ۴. تهران: هنر بیداری.
18
صنعتی، م.ح. (1389). آشنایی با ادبیات دفاع مقدس. تهران: صریر.
19
عطوات، م.ع. (1998). الاتجاهات الوطنیة فی الشعر الفلسطینی المعاصر من 1918 إلی 1967. بیروت: دار الآفاق الجدیدة.
20
عمید زنجانی، ع.ع. (1384). انقلاب اسلامی و ریشههای آن. چ۱۵. تهران: طوبی.
21
غیبی، ع.الف و دیگران (1393). هویت اسلامیعربی و استکبارستیزی در اشعار فاروق جویده و نقش او در بیداری اسلامی، نشریۀ ادبیات پایداری، ۶(11)، 310-332.
22
فروغی جهرمی، م.ق. (1389). مقولهها و مقالهها... . تهران: بنیاد حفظ آثار و ارزشهای دفاع مقدس.
23
فیروزآبادی، م.ا. (1412). القاموس المحیط. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
24
کاشانی، س. (1389). مجموعهآثار سپیده کاشانی. تهران: انجمن قلم ایران.
25
گردیزی، ع.ح. (1374). زینالأخبار. بهاهتمام عبدالحی حبیبی. تهران: بنیاد فرهنگی ایران.
26
لک، م. (1384). ایرانزمین در شعر فارسی. تهران: مؤسسه مطالعات ملی.
27
محسنینیا، ن. (1388). مبانی ادبیات مقاومت معاصر ایران و عرب. نشریۀ ادبیات پایداری دانشگاه شهید باهنر کرمان، ۱(۱).158-143
28
محمد فتوح، ا. (1984). الرمز و الرمزیة فی الشعر العربی المعاصر. چ۳. قاهره: دارالمعارف.
29
مقدسی، م. (1374). آفرینش و تاریخ. ترجمۀ محمدرضا شفیعی کدکنی. تهران: سخن.
30
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی تأثیر گفتمان شعر دفاع مقدس ایران بر گفتمان شعر مقاومت فلسطین، براساس رویکرد مکتب تطبیقی ادبیات آمریکا
شعر پایداری یکی از مقولههای ادبیات جهان است که مفاهیم دینی و الگوهای ایدئولوژیک، خواه آشکار و خواه پنهان، در آن نهادینه شده است؛ ازاینرو، بررسی تعامل میان گفتمان شعری بهخصوص گفتمان انقلاب اسلامی ایران و جنگ تحمیلی، علاوهبر نشاندادن بسترهای اجتماعی، سیاسی و شرایط جامعۀ شاعر، رسالت ادبیات دفاع مقدس و چگونگی شکلگیری سیر تحول این تعامل را نیز بهتر نشان داده و منجر به درک بهتر این ژانر ادبی و اهداف آن میشود. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفیتحلیلی و بهکارگیری مکتب تطبیقی آمریکا، به بررسی تأثیر گفتمان و ایدئولوژی شعر دفاع مقدس بر شعر مقاومت فلسطین در آثار متفاوت ده شاعر مقاومت ایران و فلسطین، جایگاه ایدئولوژیک انقلاب و ارزشهای برآمده از آن و نحوۀ بازتاب این گفتمان توسط شاعران هر دو سرزمین، کنش متقابل بین شعر پایداری و پدیدههای جنگ تحمیلی پرداخته است. بیگمان، انقلاب شکوهمند اسلامی ایران و دوران هشتسالۀ دفاع مقدس تأثیرگذارترین دورههای تاریخ معاصر ایران و جهان، بستری مناسب برای ظهور گفتمانهای ایدئولوژیک در تمامی حرکتهای مردمی در جهان است.
https://rl.shahed.ac.ir/article_807_d7ecae651538078d09a68fe8abeecc9d.pdf
2019-03-21
159
176
گفتمان انقلاب اسلامی ایران
ادبیات پایداری
شعر مقاومت ایران
شعر مقاومت فلسطین
مکتب تطبیقی آمریکا
محمد رضا
سنگری
sangari@yahoo.com
1
دانشیار گروه پژوهشی ادبیات دفاع مقدس، پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس
LEAD_AUTHOR
شبنم
کابینی
kabini.shabnam@yahoo.com
2
کارشناسی ارشد آموزش زبان عربی، دانشگاه تربیت مدرس
AUTHOR
عثمان
ویسی
sorawan4@gmail.com
3
کارشناسی ارشد زبانشناسی همگانی، دانشگاه تربیت مدرس
AUTHOR
آقاگلزاده، ف. و دیگران (1386). رویکردهای غالب در تحلیل گفتمان انتقادی. تهران: علمی و فرهنگی.
1
ادیبی سده، م. (1381). جامعهشناسی جنگ و نیروهای نظامی. تهران: سمت.
2
امینپور، ق. (1389). مجموعۀ کامل اشعار قیصر امینپور. چ۵. تهران: امید.
3
بریجانیان، م. (1371). فرهنگ اصطلاحات فلسفه و علوم اجتماعی، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
4
پورابراهیم، ش. (پاییز و زمستان 1395). استعارۀ جهاد و پایداری در گفتمان و ایدئولوژی سیاسی رهبر: رویکرد شناختی. نشریۀ ادبیات پایداری دانشگاه شهید باهنر کرمان، ۸(15).
5
حسینی، س.ح. (1381). گزیده شعر جنگ و دفاع مقدس، تهران: حوزه هنری.
6
سنگری، م.ر. (1393). از نتایج سحر (شعر انقلاب، تعریف، چیستی، ویژگیها و ابعاد). تهران: سوره مهر.
7
شعر و ادبیات پایداری. دسترسپذیر در: www.fa.islamic sources.com/article.
8
ضیایی، ح. و محمدعلی صفایی سنگری (دی 1389). «بررسی جامعهشناختی گفتمانهای شعری دهۀ دوم پس از انقلاب اسلامی. مطالعات ملی، ۴، 41-45.
9
عزیزی، ا. (1390). کفشهای مکاشفه. تهران: انتشارات بینالمللی الهدی.
10
ـــــــــــــــــ. (1370). مجموعۀ اشعار. تهران: سوره مهر.
11
ـــــــــــــــــ. (1368). شرجی آواز. تهران: برگ.
12
قزوه، ع.ر.، صفحۀ اینستاگرام: @qazve.
13
لک، ا. (1395). بررسی تطبیقی ساختار مناظره و گفتوگوی قهرمانان در شاهنامه فردوسی، ایلیاد و اُدیسه هومر (برپایه برخی دستاوردهای مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی با تکیه بر روش تحلیل گفتمان انتقادی). فصلنامه علمیپژوهشی پژوهشهای ادبیات تطبیقی، 4(2)، 133ـ175.
14
ولک، ر. و آوستن وارن (1373). نظریه ادبیات، ترجمه ضیاء موحد و پرویز مهاجر. تهران: اندیشههای عصر نو.
15
هراتی، س. (1383). مجموعۀ کامل اشعار سلمان هراتی. چ۲. تهران: دفتر شعر جوان.
16
القاسم، س. (1393ق). دیوان الشاعر العربی المعاصر (الاعمال الکامله). ج3. القاهره: دارالسعاد الصباح.
17
درویش، م. (1984). الأعمال الشعریة الکاملة. الطبعة الحادیة العشر. بیروت: دارالعودة.
18
زیاد، ت.ا. (1971). الأعمال الشعریة الکاملة (أشد على أیادیکم. ادفنوا موتاکم وانهضوا. ـ أغنیات الثورة والغضب). بیروت: دارالعودة.
19
طوقان، ا. (1993). الأعمال الشعریة الکامله. مقدمه: فدوی طوقان. الطبعة الثالثة. المؤسسة العربیة للدراسات و النشر.
20
طوقان، ف. (1993). الأعمال الشعریة الکامله. بیروت: المؤسسة العربیه للدراسات والنشر.
21
عبود، ع.؛ ماجدة ح. و غسان السید (1999). الأدب المقارن، مدخلات نظریة و نصوص و دراسات تطبیقیة. دمشق: جامعة دمشق.
22
مکی، ط.ا. (1987). الأدب المقارن، أصوله، تطوره و مناهجه. قاهره: دارالمعارف.
23
24.Fairclough. N. (1992). The Dialectics of Discourse.
24
25.www.Leader.ir/langs/fa/index. php?p=bayanatarticle=10497.
25
ORIGINAL_ARTICLE
چکیده لاتین کلی
https://rl.shahed.ac.ir/article_1108_7ea83fb50c3ba2bf9a3b817df917dfe7.pdf
2019-03-21
1
12