TY - JOUR ID - 3639 TI - تحلیل درون‌مایه‌هایی از دو رمان «گلاب‌خانم» و «ریشه در اعماق» JO - دو فصلنامه ادبیات دفاع مقدس JA - RL LA - fa SN - 2645-3800 AU - حق بین, مجید AU - برجساز, غفار AD - دانشجوی کارشناسی ارشد، زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه شاهد، تهران. AD - استادیار، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه شاهد، تهران. Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 5 IS - 8 SP - 67 EP - 84 KW - درون‌مایه KW - داستان‌ جنگ KW - ادبیات ‌‌پایداری‌ KW - گلاب ‌خانم‌ KW - ریشه در اعماق DO - N2 -       مهم‌ترین بن‌مایه‌های ادبیات ­دفاع مقدس را می‌توانیم در داستان‌های دهة هفتاد مشاهده کنیم. رمان­های «گلاب ‌خانم» و «ریشه در اعماق» دو اثر مهم ادب پایداری این دهه هستند که عنصر درون‌مایه، اثر چشم‌گیری در هماهنگ ‌کردن اجزای دیگر این داستان­ها داشته است. در این دو اثر، به طرح درون‌مایه‌های مقاومت و پایداری، به‌ویژه در حوزة مشکلات و سختی‌هایِ زندگیِ فردی، خانوادگی و اجتماعی ­مجروحان دفاع ‌مقدّس توجه شایانی شده است و دغدغه­های­ فکری و روحی­ آنان، ­بر اثر دگرگونی نظام­های ارزشی دورانِ ­دفاع مقدس و پس از آن، به‌طور ویژه منعکس شده است. از این ‌رو، هدف پژوهش حاضر، شناسایی درون­مایه­های اصلی این دو اثر است. روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی است که به مقایسة شباهت‌ها و تفاوت‌های درون‌مایه­های این آثار می‌پردازد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که در هر دو اثر،­­ مهم‌ترین بن‌مایه‌ها عبارت‌اند از: احساس تنهایی و تک افتادگی، بی‌قراری، چشم‌انتظاری،­ صبر و استقامت­،­ نگرانی، درد، دلتنگی و... ­­که با وجود اشتراک­های بسیاری که از نظر طرح این دسته از درون­مایه­ها در این آثار­ دیده می­شود؛ اما در میان آن­ها، به جهت تلقیِ فکری و ادراکی هر یک از نویسندگان یا شخصیت­ها تفاوت­هایی قابل شناسایی است. تفاوت درون­مایه­ها نسبت به اهمیت و تأثیر مشکلات مدنظر،­ از جهت پرداختن یا میزان­ و کیفیت آن‌ها متغیر است. برای نمونه، در رمان «گلاب خانم» به درون­مایه­هایی چون «پنهان‌کردن راز و نگرانی از برملاشدن آن» و «نگرانی­ از واکنش دیگران» تا حد زیادی توجه شده است و حال آنکه در رمان «ریشه در اعماق» بدان پرداخته نشده یا ­اشاره گذرائی بدان شده است؛ ­در مقابل، به درون­مایة «مخالفت با رفتن به جنگ» تنها در رمان «ریشه در اعماق» توجه بوده است.  UR - https://rl.shahed.ac.ir/article_3639.html L1 - https://rl.shahed.ac.ir/article_3639_1ecb0d2d4c5b723aee1deb76e76ab808.pdf ER -