تأثیر تجربۀ زیسته بر ماهیت عناصر روایت (مطالعۀ موردی من زنده‌ام )

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه رازی

2 دانشجوی کارشناسی ارشد ادبیات پایداری، دانشگاه رازی

چکیده

روایت تجربۀ زیستۀ نویسنده، چه تأثیری بر شکل­گیری ماهیت عناصر روایت دارد؟ هدف این پژوهش شناخت تأثیر تجربۀ زیستۀ بر شکل­گیری ماهیت عناصر روایی است. برای مطالعۀ موردی، من زنده­ام برگزیده­شد که روایت تجربۀ دوران اسارت نویسنده است. شیوۀ پژوهش، متن پژوهی است. یافته­ها نشان می­دهند که؛ روایت از آن­جا که برآمده از تجربۀ زیسته نویسنده است، توانسته به‌خوبی از عهدۀ پردازش پیچیده و عمیق عناصر روایی برآید و نویسنده را از کاربرد شگردهای داستان­پردازی بی­نیاز کند. شخصیت­های داستان نه برساختۀ خیال، بلکه انسان­های واقعی هستند. عنصر حقیقت­مانندی در بالاترین حد تأثیرگذاری است. گزینش زاویه دید اول شخص راوی قهرمان در انتقال دلهره­های هولناک آمیخته به امید نقش اساسی دارد. شهرهای جنگ­زده، جبهه­ها، اردوگاه اسیران صحنۀ واقعی رخدادها هستند. گفتگو­ها و تلاش برای دستیابی به اخبار جنگ بخش چشمگیری از حوادث هستند. چالش­­های پیوسته و سهمگین شخصیت­ها در مرز مرگ و زندگی، جریانی مدام از کشمکش­های درونی، بیرونی، ذهنی، جسمانی و عاطفی پرقدرت آفریده وگره­افکنی­ها و بحران­ها و تعلیق پرتوانی را شکل­­داده و رخدادهای پیش­بینی­ناپذیر پیرنگ را استوار و سرشار از کشمکش، تعلیق و پویایی کرده و خواننده را در دلهرۀ مداومی نگاه­ می­دارد. در نتیجه؛ این یافته­ها، تأثیر عمیق و بنیادین محاکات تجربۀ زیسته بر شکل­گیری ماهیت عناصر روایی را آشکار­ می­کند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effect of Lived Experience on the Nature of Narrative Elements (Case Study: I Am Alive)

نویسندگان [English]

  • Soussan Jabri 1
  • Farzane Hedayatizadeh 2
1 Associate Professor of Persian Language and Literature, Razi University
2 MA Candidate of Resistance Literature, Razi University
چکیده [English]

What is the effect of the narration of the author’s lived experience on the formation of the nature of narrative elements? The purpose of this study is to identify the effect of lived experience on the formation of the nature of narrative elements. For the case study, I Am Alive, which narrates the author’s experience of captivity, was chosen. The research methodology is text analysis. Findings show that since the narration is based on the author’s lived experience, it has well been able to handle the complex and deep processing of narrative elements, eliminating the need for the author to use the techniques of storytelling. The characters in the story are not imaginary, but real human beings. The element of truthfulness is at its highest. Choosing the protagonist’s first-person perspective plays a key role in conveying both horrors and hope. War-torn cities, fronts, prisoner-of-war camps are the real scenes of the events. Conversations and attempts to get the news of the war are a significant part of the events. The constant and formidable challenges of the characters on the border of life and death have created a constant stream of powerful internal, external, mental, physical and emotional conflicts and have formed projections, crises and powerful suspense. Unpredictable events have made the plot stable and full of conflict, suspense and dynamism, keeping the reader in constant apprehension. As a result, these findings reveal the profound and fundamental impact of lived experience mimesis on shaping the nature of narrative elements.

کلیدواژه‌ها [English]

  • narratology
  • lived experience
  • Holy Defense
  • I Am Alive
  • mimesis

مراجع

.   آباد، معصومه .(1393). من زنده­ام. چاپ سی­وششم. تهران: بروج.
2.   اخوت، احمد.(1371). دستور زبان داستان. اصفهان: فردا.
3.   ارسطو .(1343). فن شعر. ترجمۀ عبدالحسین زرین کوب. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
4.   ایبرمز، می­یرهوارد.(1384). فرهنگ توصیفی اصطلاحات ادبی. ترجمۀ سعید سبزیان مراد آبادی.تهران: رهنما.
5.   ایرانی، ناصر.(1380). هنر رمان. تهران: آبانگاه.
6.   بیشاب، لئونارد.(1378). درس­هایی دربارۀ داستان­نویسی. ترجمۀ محسن سلیمانی. تهران: سورۀ مهر.
7.   بی­نیاز، فتح­الله.(1388). درآمدی بر داستان­نویسی و روایت­شناسی. تهران: افراز.
8.   پرین، لورانس.(1378). ادبیات داستانی. ترجمۀ حسن­ سلیمانی و فهیمه اسماعیل‌زاده. تهران: رهنما.
9.   تودوروف، تزوتان.(1388). بوطیقای نثر: پژوهش­هایی نو در بارۀ حکایت. ترجمۀ انوشیروان گنجی­پور. تهران: نشر نی.   
10. حنیف، محمد ؛ حنیف، محسن .(1388).کندوکاوی پیرامون ادبیات داستانی جنگ و دفاع مقدس. تهران: بنیاد حفظ آثار و ارزش­های دفاع مقدس.
11. داد، سیما.( 1390). فرهنگ اصطلاحات ادبی. چاپ پنجم. تهران: مروارید.
12. دقیقیان، شیرین­دخت.(1381). منشأ شخصیت در ادبیات داستانی. تهران: مؤلف.
13. دمیتریک، ادوار.(1373). دربارۀ فیلم­نامه­نویسی. ترجمۀ فریدون خامنه­پور و محمد شهبا. تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
14. رحیمی، فریبا.(1391). بررسی عناصرداستان درکتاب«دا». پایان­نامۀ کارشناسی ارشد. رشتۀ زبان و ادبیات فارسی. اراک: دانشگاه اراک.
15. رضایی، پوران.(1392). شخصیت و شخصیت پردازی در سه رمان دفاع مقدس (پل معلق، هلال پنهان و زمستان 62). پایان نامۀ کارشناسی ارشد. رشتۀ زبان وادبیات فارسی. تهران: دانشگاه الزهراء.
16. رضی، احمد ؛ عبداللهیان، فائقه.(1389). «تحلیل عناصر داستانی در رمان شطرنج با ماشین قیامت». ادبیات پایداری. س دوم. ش 4. صص 232-230.
17. ریکور، پل .(1383). رمان وحکایت. ترجمۀ مهشید نونهالی. تهران: گام نو.
18. ریمون­کنان، شلومیت.(1387). روایت داستانی بوطیقای نثر. ترجمۀ ابوالفضل حری. تهران: نیلوفر.
19. سنجابی، شیرین .(1390). بررسی و تحلیل عناصر داستانی «دا». پایان نامۀ کارشناسی ارشد. رشتۀ زبان و ادبیات فارسی. کرمانشاه: دانشگاه آزاد. واحد کرمانشاه.
20. صانعی، فاطمه .(1389). فضاسازی در رمان دفاع مقدس (دهۀ هفتاد)، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد. رشتۀ زبان وادبیات فارسی. کرمان: دانشگاه شهید باهنر.
21. عابدی، داریوش.(1388). پلی به­سوی داستان­نویسی. چاپ­ششم. تهران: مدرسه.
 22. عمرانی، حیدرعلی.(1374). کلیدهای نویسندگی برای سینما. تئاتر و تلویزیون. تهران: دفتر پژوهش­های فرهنگی.
 23. فورستر، ادوارد مورگان.(1369). جنبه­های رمان. ترجمۀ ابراهیم یونسی. چاپ پنجم. تهران: نگاه. 
24. قزلی، مهدی.(1383). داستان­نویسی از صفر. تهران: آینده­سازان.
25.کوثری، مسعود.(1379). تأملاتی در جامعه­شناسی ادبیات. تهران: بارز.
26. محبی، منصور.(1391). شخصیت و شخصیت پردازی در رمان جنگ دهۀ هشتاد با تکیه بر پنج رمان برتر. پایان نامۀ کارشناسی ارشد. رشتۀ زبان و ادبیات فارسی. ایلام: دانشگاه ایلام.
27. مکاریک، ایرناریما.(1384). دانش­نامۀ نظریه­های ادبی معاصر. ترجمۀ مهران مهاجر و محمد نبوی. تهران: آگه.
28. موسوی سیرجانی، سهیلا ؛ خوش­چهره، ایران (1392). «عناصر داستان در رمان عشق سال‌های جنگ». ادبیات پارسی معاصر. س سوم. ش4. صص 74- 59.
29. مهدی­پورعمرانی، روح­الله.(1389). آموزش داستان­نویسی. چاپ دوم. تهران: تیرگان.
30. مهران­پور، اقدس.(1389). بررسی عناصر داستان در رمان های جنگ (با استناد به آثاری چون نخل­های بی­سر، زمستان 62 و باغ بلور). پایان نامۀ کارشناسی ارشد. رشتۀ زبان وادبیات فارسی. خرم آباد: دانشگاه لرستان.
31. میرصادقی، جمال.(1390). عناصر داستان (الف). چاپ هفتم. تهران: سخن.
32. .ـــــــــــــــــــــ (1390). راهنمای داستان­نویسی (ب). تهران: دایرۀ سفید.
33. ــــــــــــــــــــــ و میرصادقی، میمنت.(1377). واژنامۀ هنر داستان­نویسی و فرهنگ تفصیلی اصطلاحات ادبی. تهران: مهناز.
34. نجفی، مهدی.(1389). بررسی عناصر داستان در رمان سفر به گرای 270 درجه. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. رشتۀ زبان و ادبیات فارسی. اصفهان: دانشگاه اصفهان.
35. یغمایی، راضیه.(1392). صحنه­پردازی و فضاسازی در رمان­های جنگ (پل معلق، زمین سوخته، نخل­های بی سر). پایان­نامۀ کارشناسی ارشد. رشتۀ زبان وادبیات فارسی. شهرکرد: دانشگاه شهرکرد.
36. یونسی، ابراهیم.(1379). هنر داستان­نویسی. چاپ ششم. تهران: نگاه.
37. J. A. Cuddon .(1997). A Dictionary of literary terms. New York: Penguin books.
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار