بررسی تناسب در آیات حماسه وشهادت در قرآن کریم با تکیه بر تفسیر تسنیم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد علوم قرآن وحدیث، دانشگاه شاهد

2 استادیار گروه علوم وقرآن وحدیث، دانشگاه شاهد

چکیده

تناسب آیات قرآن با یکدیگر، یکی از مباحث ارزشمند علوم قرآنی است که از دیرباز مطمح نظر اندیشمندان  جهان اسلام بوده است؛ در عصر حاضر نیز اصل ساختار هدف‌دار و مرتبط  مبتنی بر حکمت آیات موجود در سوره‌ها ، جای خود را در منظومه فکری بسیاری از مفسران مطرح معاصر همچون آیت‌الله جوادی آملی بازکرده است. موضوع حماسه و شهادت نیز از جمله موضوعات ضروری و ارزشمند نزد تمام جوامع است. بر این اساس مقاله حاضر با روش اسنادی-تحلیلی و با بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای در پی پاسخ به این سؤال برآمده است  که تناسب و انواع آن در آیات مرتبط با شهادت و حماسه در تفسیر تسنیم چگونه است؟ و چنین نتیجه می‌گیرد که میان این آیات با وجود پراکندگی در سوره‌های گوناگون رابطه‌ای مستحکم وجود دارد و انواع تناسب در آن به چشم می‌خورد .با این حال تناسب میان آن‌ها در بیشتر موارد از نوع تناسب لفظی (پنهان) است.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

An Examination of Proportionality in Epic and Martyrdom Verses of the Holy Quran Based on Tafsir Tasnim

نویسندگان [English]

  • Seyyedeh Shahrbanou Abtahi 1
  • Lale Eftekhari 2
1 MA in Quran and Hadith Sciences, Shahed University
2 Assistant Professor of Quran and Hadith Sciences, Shahed University
چکیده [English]

The proportion of Quranic verses to each other is one of the most valuable topics in Quranic sciences that has long been considered by scholars of the Islamic world; In the modern era, the principle of purposeful and proportional structure based on the wisdom of the verses in the suras has found its place in the intellectual system of many prominent contemporary commentators such as Ayatollah Javadi Amoli. The subjects of epic and martyrdom are also among necessary and valuable topics for all societies. Accordingly, the present article, applying documentary-analytical method and using library resources, seeks to answer this question: “How is proportionality and its types in the verses related to martyrdom and epic in Tafsir Tasnim?” It is concluded that despite the dispersion of verses in different surahs, there is a strong relationship and one can see different types of proportions in it. However, the proportion among them is mostly verbal (hidden).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Tafsir Tasnim
  • verbal proportion
  • martyrdom
  • epic

مراجع

 
۱.   ابن منظور، محمدبن مکرم.( ۱۴۱۶ه.ق). لسان العرب. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
۲.   انطون الیاس، الیاس.(۱۳۵۵). القاموس العصری.ترجمه سید مصطفی طباطبایی. تهران: انتشارات اسلامیه.
۳.   انوری،حسن.( ۱۳۸۲). فرهنگ فشرده سخن. تهران: نشر سخن.
۴.   انیس، ابراهیم و همکاران.(۱۴۱۶). المعجم الوسیط، چاپ پنجم. تهران:  دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
۵.   ایازی، محمد علی.(1384). چهره پیوسته قرآن. تهران: دانشگاه علوم و تحقیقات.
۶.   باقلانی، ابوبکر.(1421). اعجاز القرآن. بیروت: دار الکتب العلمیه.
۷.   پاکتچی، احمد.(1397). روش تحقیق با تکیه برحوزه علوم قرآن و حدیث. تهران: دانشگاه امام صادق.
۸.   جوادی آملی، عبدالله.(1384). تفسیر تسنیم، ج 7. قم: اسراء.
۹.   ________.(1384).تفسیر تسنیم، ج 7. قم: اسراء.
۱۰. --------- (۱۳۸۷). تفسیر تسنیم، ج۹. قم:اسراء.
۱۱. ________ (1385). تفسیر تسنیم، ج10. قم: اسراء.
۱۲. ________(1388). تفسیر تسنیم، ج16. قم: اسراء.
۱۳. ________(1389). تفسیر تسنیم، ج 19. قم: اسراء.
۱۴. ________(1389). تفسیر تسنیم، ج 20. قم: اسراء.
۱۵. ________(1394). حماسه و عرفان. قم:اسراء.
۱۶. زمخشری، ابوالقاسم.(1407). تفسیر الکشاف عن حقایق التنزیل. قاهره: دار احیا التراث العربیه.
۱۷. سیاوشی کرم، باقر.(1384). وحدت موضوعی از نگاه سید قطب در فی ظلال- القرآن. پژوهش دینی. صص 15-9. 
۱۸. سیوطی، جلال الدین .(بی تا). تناسق الدرر فى تناسب السور. سوریه: دارالکتب العربى.
۱۹. شهرویی، شهروز .(۱۳۸۵). شهید و شهادت از دیدگاه شهید مطهری(ره). قم: نجابت.
۲۰. طباطبایی، محمدحسین.(1372). تفسیر المیزان. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
۲۱. عباسی، جواد.(1384). شهید و شهادت. تهران: شاهد.
۲۲. عبدالستار، محمد.(۱۴۳۶). الشهدا، حماه الوطن و حرّاس العقیده. سوریه: وزارت اوقاف.
۲۳. فقهی‌زاده، عبدالهادی.(1393). پژوهشی در نظم قرآن. تهران: انتشارات سخن.
۲۴. قبادی، سعید.(1397). تناسب آیات ابتدایی و انتهایی سوره‌های قرآن کریم با تأکید بر نظر آیت الله معرفت. سومین کنفرانس بین المللی دستاورهای نوین پژوهشی در علوم انسانی و مطالعات اجتماعی و فرهنگی. قم: دانشکده الهیات و معارف اسلامی.
۲۵. قرائتی، محسن.(1388). تفسیر نور. تهران: مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن.
۲۶. القزوینی، احمدبن فارس .(۱۴۰۴). معجم مقاییس اللغه. تحقیق عبدالسلام محمد هارون. قم: مکتب الاعلام الاسلامی.
۲۷. قندالی، فاطمه.(1393). بررسی و نقد هشت ترجمه از ترجمه‌های فارسی قرآن کریم براساس میزان توجه به تناسب و ارتباط آیات. تهران: دانشکده علوم قرآنی تهران.
۲۸. مجلسی، محمدتقی.(1357). بحارالانوارالجامعه لدرر اخبار الائمه الاطهار. لبنان: دار احیاء التراث العربی
۲۹. میبدی، احمد بن محمد.(1371). کشف الاسرار. تهران: امیرکبیر.
۳۰. نوری، حسین بن محمدتقی.(1408). مستدرک الوسائل و مستنبط الوسائل. قم: مؤسسه آل بیت(علیهم السّلام).

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار