بررسی زمان روایت در خاطره‌نگاشت «دا» بر اساس نظریه‌ی ژرار ژنت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه اصفهان

2 استادیار زبان و ادبیات فارسی ،دانشگاه خوارزمی

چکیده

دو عنصر کارآمد پی‌رنگ و زمان، دو جزء جدایی‌ناپذیر داستان به شمار می‌آیند و نقش بسزایی در روایت دارند. هر داستان براساس حوادث و رویدادهایی ساخته می‌شود که نویسنده آن‌ها را براساس زمان‌بندی بخصوصی برگزیده است؛ چنان‌که زمانمندی در روایت داستان رعایت نشده نباشد، با مجموعه‌ای از حوادث روبه‌رو می‌شویم که نقل منسجم آن‌ها توسط نویسنده و دریافت آن‌ها توسط خواننده غیرممکن است. ژرار ژنت یکی از محققان ساختارگراست که مباحث جامعی را در خصوص زمانمندی در روایت، در قالب سه مبحث «نظم، تداوم و بسامد» مطرح کرده است. این پژوهش بر آن است تا براساس نظریۀ ژنت نشان دهد که عنصر زمان در خاطره‌نگاشت دا مهم‌ترین عامل سازندۀ روایت است. دا، به‌روایت سیده‌زهرا حسینی و تدوین سیده‌اعظم حسینی، یکی از آثار معاصر در حوزۀ ادبیات مقاومت است که در آن به موضوع جنگ پرداخته شده است. بارزترین ویژگی روایی این رمان، استفاده از زمان به‌صورت گذشته‌نگر است و رویدادها به‌ترتیب و براساس زمان وقوعشان بازگو می‌گردند. بیشترین درنگ و توصیفات داستان دا مربوط به حادثۀ اصلی (جنگ) است که هنگام پرداختن به آن، زمان داستان دارای شتاب منفی می‌شود؛ به‌نحوی که خواننده متوجه گذر زمان نمی‌شود. مجموع این ویژگی‌ها علاوه‌بر اینکه موجب جذابیت روایت برای خواننده می‌شود، تا حدود زیادی جنبۀ مستندبودن اثر را هم حفظ می‌کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Review the narrative time in the memory of Da According to Gerard Genet's theory

نویسندگان [English]

  • Atefe Zandi 1
  • Hosain Bayat 2
1 MA in Persian Language and Literature, Isfahan University
2 Assistant Professor of Persian Language and Literature, Kharazmi University
چکیده [English]

The two effective elements of the plot and time are integral parts of stories and they play significant roles in the narrative. Each story is based on some events that the author has chosen according to a special timeline; if the element of time is not observed in narratives, we encounter a set of events whose coherent narration by the author and coherent reception by the reader prove to be impossible. Gerard Genette is a structuralist theoretician who has presented comprehensive discussions about the issue of time in narrative in three aspects of “order, continuation and frequency.” Based on Genette’s theories, this study tries to show that the element of time is the most important element in the biography “Da.” Narrated by Seyyedeh Zahra Hosseini and edited by Seyyedeh Azam Hosseini, “Da” is one of the contemporary works in the field of resistance literature which deals with the subject of war. The most prominent narrative feature of this novel is the use of time as a retrospective element and the fact that events are narrated according to their time of occurrence. The primary focus and descriptions of “Da” is related to the main event (war). When it is discussed, the time of the story is negatively accelerated so that the reader does not understand the passage of time. All these features, in addition to making the narrative interesting for readers, mainly keep the documentary nature of the work.

کلیدواژه‌ها [English]

  • time
  • narrative
  • acceleration of narrative
  • “Da
  • ” Sacred Defense