بررسی بن‌مایه‌های همگون ادبیات پایداری در شعر احمد رامی و سیداشرف‌الدین گیلانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد نیشابور

2 استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاداسلامی، واحد نیشابور

چکیده

احمد رامی و سیداشرف‌الدین گیلانی از شاعران نوگرای معاصر در نهضت عربی مصر و انقلاب مشروطۀ ایران و هر دو مربوط به یک دوره هستند که پرداختن به جلوه‌های ادبیات پایداری از مهم‌ترین ویژگی‌های شعر آنان است. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی‌تحلیلی و براساس ادبیات تطبیقی، تشابه و تفاوت اندیشه‌های احمد رامی و نسیم شمال را در به‌کارگیری عناصر ادبیات پایداری در اشعارشان، مورد بررسی قرار می‌دهد. از نتایج مهم این پژوهش اینکه میهن‌پرستی، آزادی‌خواهی، یادکرد از قهرمانان ملی، امید به آیندۀ روشن، دعوت به مبارزه و فراخوانی به اتحاد و یکپارچگی، از مهم‌ترین مؤلفه‌های مشترک ادب پایداری در اشعارشان می‌باشد و هر دو شاعر نسبت به اوضاع جامعه و مسائل جاری کشور ابراز نگرانی شدید نموده و آنان را نکوهش کرده‌اند؛ ولی در انتقاد و شکایت از ظلم و ستم حاکمان و استعمارگران، زبان نسیم شمال تند و صریح‌تر، گویاتر و گزنده‌تر از احمد رامی است. همچنین، نسیم شمال در بهره‌بردن از نمادها در شعر، نسبت به رامی تبحر بیشتری دارد و غالباً پیام‌های شعری خود را برخلاف رامی که با کنایه سخن می‌‌گوید، به‌صراحت بیان نموده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Survey of Homogeneous Themes of Resistance Literature in the Poetry of Ahmad Rami and Seyyed Ashrafeddin Guilani

نویسندگان [English]

  • Reza Mousa Abadi 1
  • Mahdi Norouzi 2
  • Batool Fakhr Eslam 2
1 PhD Student of Persian Language and Literature, Islamic Azad University, Neyshabur Branch
2 Assistant Professor of Persian Language and Literature, Islamic Azad University, Neyshabur Branch
چکیده [English]

Ahmad Rami and Seyyed Ashrafeddin Guilani, nicknamed Nasim-e Shomal, are modern contemporary poets in the Egyptian Arabic movement and the Iranian Constitutional Revolution. Being a contemporary of each another, the two have the theme of resisting literature as one of the most important features of their poetry. The present research, using descriptive-analytical method and a comparative approach, examines the similarities and differences between the ideas of Ahmad Rami and Nasim-e Shomal in the application of the elements of resistance literature in their poems. The results of this study show that patriotism, freedom seeking, allusion to national heroes, hope for a promising future, invitation to fight, and calling for unity and solidarity are among the most important shared elements of resistance literature in their poetry. Also, both the poets express deep concern for and condemn the situations in the affairs of their countries. But the language of Nasim-e Shomal was more straightforward and biting than Ahmad Rami in criticizing the oppression of rulers and colonizers. Also, Nasim-e Shomal is more proficient than Rami in utilizing symbols in poetry, and, unlike Rami who writes frankly, he has often expressed his poetic messages ironically.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • resistance literature
  • theme
  • Nasim-e Shomal
  • Ahmad Rami

مراجع

  1. آژند، ی. (1366). ادبیات نوین. تهران: چاپخانه سپهر.
  2. ابن‌شعبۀ حرانی، ح. (1404). تحت العقول عن آل الرسول(ص). قم: جامعة مدرسین.
  3. ابوحاقه، ا. (1979م.). الالتزام فی الشعر العربی. چ۱. بیروت: دارالعلم للملایین.
  4. أحمد فؤاد، ن. (1983م.). قصة الشاعر و أغنیه. طبع بمطابع دارالمعارف. مصر: مکتبه الاسکندریه.
  5. اسماعیل، ع. (1963م.). التفسیر النفسی للأدب. قاهره: دارالمعارف.
  6. بسیسو، م. (1988م.). الأعمال الشعریه الکامله. بیروت: دارالعوده.
  7. حر عاملی، م. (بی تا). امل الآمل. بغداد: مکتبة اندلس.
  8. حسام‌پور، س.؛ حاجبی، ا. (1387). سهم ادبیات پایداری در کتاب‌های درسی. نامه پایداری. به‌کوشش احمدامیری خراسانی. تهران: بنیاد حفظ و نشر ارزش‌های دفاع مقدس.
  9. حسینی، س.ا. (نسیم شمال) (1365). باغ بهشت. تهران: مطبوعاتی حسینی.
  10. الحسین، ق. (1972م). الموت و الحیاة فی شعر المقاومه. چ۱. دارالرائد العربی.
  11. رامی، ا. (2010م). الأعمال الشعریه الکامله. بیروت: دار العوده.
  12. روزبه، م.ر. (1381). ادبیات معاصر ایران (شعر). تهران: روزگار.
  13. زرین‌کوب، ع. (1375). آشنایی با نقد ادبی. تهران: امیرکبیر.
  14. سارتر، ژ. (1348). ادبیات چیست؟. ترجمۀ ابوالحسن نجفی. تهران: کتاب زمان.
  15. شمس لنگرودی، م. (1370). تاریخ تحلیلی شعر نو. تهران: مرکز.
  16. شوالیه، ژ. و دیگران (1388). فرهنگ نمادها و اساطیر. ترجمۀ سودابه فضائلی. چ۳. تهران: انتشارات جیحون.
  17. ضیف، ش. (1388). البحث الأدبی: مناهجه و مصادره. تحقیق بتول مشکین‌فام. تهران: سمت.
  18. علی‌بابایی، د. (1384). جامعه، فرهنگ و سیاست در اشعار سیداشرف‌الدین گیلانی. تهران: امید فردا.
  19. فخرایی، ا. (1356). گیلان در جنبش مشروطیت. تهران: جاویدان.
  20. مجلسی، م.ب. (1404ق). بحارالأنوار. بیروت: مؤسسة الوفاء.
  21. محمدخانی، ع. (1384). شاعر مردم (یادنامۀ نسیم شمال). چ۱. تهران: سخن.
  22. النقاش، ر. (1972م.). محمود درویش، شاعر الأرض المحتله. بیروت: المؤسسة العربیة للدراسات والنشر.
  23. نجفی، ا. (1356). وظیفۀ ادبیات. تهران: کتاب زمان.

بصیری، ص. (1384). طرح و توضیح چند سؤال دربارۀ مبانی ادبیات پایداری. نشریۀ ادبیات پایداری، ۱(۱).

  1. حسنوند، ص. (1394). بررسی تطبیقی جلوه‌های پایداری در شعر فرخی یزدی و عبدالرحمن یوسف. کاوش‌نامۀ ادبیات تطبیقی (مطالعات تطبیقی عربی‌فارسی)، دانشگاه رازی کرمانشاه، ۵(18)، 97-71.
  2. حسینی کازرونی، س.ا. (1389). سبک و سیاق شعر مشروطه. فصلنامه تحقیقات تمثیلی ادبیات فارسی دانشگاه آزاد بوشهر. ۲(1)، 136-115.
  3. سنگری، م. (1377).ادبیات پایداری (مقاومت). نامۀ پژوهش(ویژۀ دفاع مقدس)، ۳(9). تهران: مرکز پژوهش‌های بنیادی.
  4. شیخلووند، ف. (1384). بررسی شعر سیداشرف‌الدین حسینی، شاعر مردم. در: یادنامۀ اشرف الدین حسینی. به‌اهتمام علی‌اصغر محمدخانی. تهران: سخن. 361-354.
  5. کریمی ‌لاریمی، ر. (1389). سیر تحلیلی ادبیات پایداری از گذشته تاکنون. در: مجموعه‌مقالات اولین کنگره فرهنگ عاشورایی و ادبیات پایداری. قم: یاس نبی. 230-229.
  6. محسنی‌نیا، ن. (1388، پاییز). مبانی ادبیات مقاومت معاصر ایران و عرب. نشریه ادبیات پایداری کرمان، ۱(1)، 158-143.

30. مصطفوی‌نیا، س.م. و دیگران (1390). مقاومت در شعر توفیق امین زیاد. نشریه ادبیات پایداری کرمان. ۲(۳و۴)، 588-565.

  1. میرقادری، س.ف. و کیانی، ح. (1390). کرامت نفس در آینۀ شعر شهید علی فوده، شاعر پایداری فلسطین. نشریه ادبیات پایداری کرمان. ۲(4)، 643-611.

 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار