بن مایه‌های ادبیات مقاومت در شعر ابراهیم ابوطالب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه کردستان

2 دانشجوی دکتری زبان وادبیات عربی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

3 دانشجوی دکتری زبان وادبیات عربی دانشگاه آزاد گرمسار

چکیده

ادبیات مقاومت شاخهای از ادبیات است که به اشعاری دربرمی گیرد که گزارش مقاومت و دلاورمردیهای یک ملّت یا قوم در برابر هرگونه تجاوز ، ظلم و ستم است. با نگاهی به ادبیات کشورهایِ درگیر جنگ- داخلی یا خارجی- در مییابیم که این نوع از ادبیات نزد آنها از جایگاه ویژهای برخوردار است. مردم کشور یمن که از ظلم حاکمان داخلی به ستوه آمده بودند در سال 2011 میلادی به تبعیت از سایر کشورهای عربی- اسلامی به بیداری اسلامی پیوسته و با پیروزی انقلاب خود، حاکمان ستمکار را کنار زدند. شاعران به عنوان زبان گویای مردم، با دست و زبان به مبارزه با این رژیم ظالم برخاستند. دکتر ابراهیم ابوطالب، در دیوان شعری خویش اوضاع یمن در زمان جنگ داخلی و بیداری اسلامی را منعکس ساخته است. وی توجه خاصی به وطن خویش داشته و از ظلم و ستم حاکمان فاسد یمن ناراحت است. از اوضاع پریشان موجود در آن ناراضی است؛ وی فساد حاکم بر یمن را به شدت مورد نکوهش قرار داده است. ابوطالب، محمد بوعزیزی را عامل احیای روح بشر دانسته است. پژوهش حاضر برآنست که با بررسی دیوان« حین یهب نسیمها» به بررسی اعتراض شاعر و نیز جلوههای ادبیات پایداری در شعر وی بپردازد.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Motif of Resistance Literature in Ebrahim Abutaleb's Poem

نویسندگان [English]

  • Mohammareza Azizpour 1
  • Masood ; Bavanpouri 2
  • Narghes Lorestani 3
1 Assistant Professor of Arabic Language and Literature, Kordestan University
2 Ph.D. Student of Arabic Language and Literature, Shahid University, Azerbaijan
3 Ph.D. Student of Arabic Language and Literature, Garmsar Azad University
چکیده [English]

Resistance literature is a branch of literature which contains poems which reports the resistance and bravery of a nation or people against any kind of assault and oppression. By taking a look at the literature of war engaged countries, we can understand that this kind of literature has a special place among them. Yemen people joined Islamic awakening in 2011 like other Islamic Arabic countries because they were tired of oppression internal rulers and after the victory of their revolution they ousted the oppressor rulers. Poets, as the communicative language of people, fought against the brutal regime. Dr. Ebrahim Aboutaleb has reflected Yemen condition at the time of civil war and Islamic awakening in his book of poems. He has a special attention to his home country and is unhappy about the oppression of corrupt rulers. He is dissatisfied with the current troubled condition; and he strongly criticizes the corruption in Yemen. Abutaleb has known Mohammad Buazizi as the revival factor of human spirit. The current research tries to investigate the poet's protest and the manifestation of resistance literature in his poem by studying the book of poem" When the Breeze Blows".
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Resistance Literature
  • Motif
  • Yemen
  • Ebrahim Abutaleb. Book of poems "When the Breeze Blows"
قرآن­کریم.
ابوحاقه، احمد(1979)، الإلتزام فی الشعر­العربی، چاپ اول، بیروت: دارالعلم للملایین.
ابوطالب، ابراهیم(2012)، دیوان حین یهب نسیمُها، چاپ اول، صنعاء: دارالکتب.
اخوان­کاظمی، بهرام( 1392)، بیداری اسلامی و راهبرد شکل­گیری امت اسلامی، فصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات انقلاب اسلامی، سال دهم، شماره 33، صص 42- 27.
بشیریه، حسین(1379)، لیبرالیسم و محافظه­کاری، چاپ دوم، تهران: نشر نی.
بصیری، محمدصادق( 1376)، سیر تحلیلی شعر  پایداری در ادبیات فارسی از مشروطه تا 1320ش، رساله دوره دکتری، تهران: دانشگاه تربیت مدرس.
خضر، عباس(1968)، أدب المقاومه، قاهره: دارالکتاب العربی.
داد، سیما(1383)، فرهنگ اصطلاحات ادبی، تهران: مروارید.
درویش، محمود(1971)، شیء عن­الوطن، چاپ اول، بیروت: دارالعوده.
سنگری، محمدرضا(1377)، ادبیات پایداری، چاپ اول، نامه پژوهش(ویژه­ی دفاع مقدس)، ش4، س 3، تهران: مرکز پژوهش­های بنیادی.
شفیعی­کدکنی، محمدرضا(1376)، تازیانه­های سلوک، چاپ دوم، تهران: انتشارات آگاه.
شفیعی­کدکنی، محمدرضا(1380)، ادوار شعر فارسی از مشروطیت تا سقوط سلطنت، چاپ اول، تهران: سخن.
شکری، غالی(1979)،أدب المقاومه، چاپ اول، بیروت: دار الآفاق الجدیده.
شیرودی، مرتضی(1388)، انقلاب اسلامی و بیداری اسلامی( تأثیرگذاری و نمونه­ها)، فصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات انقلاب اسلامی، سال پنجم، شماره 16، صص 43- 11.
علی بابایی، یحیی(1383)، عوامل مؤثر بر وحدت نخبگان، چاپ اول، تهران: پژوهشکده امام خمینی(ره) و انقلاب اسلامی.
غریری، خلیل قاسم( 2004)، الغزو المغولی و أثره فی الشعر، دمشق، مجله جامعه الدمشق، المجلد20، العدد(1+2).
مصطفوی­نیا، سید محمدرضا(1390)، مقاومت در شعر توفیق امین زیاد، نشریه ادبیات پایداری کرمان، سال دوم، شماره سوم و چهارم، صص 588- 565.
الملائکه، نازک(2007)، قضایا الشعر العربی­المعاصر، چاپ چهاردهم، بیروت: دارالعلم للملایین.
میرصادقی، جمال و میمنت میرصادقی(1377)، واژه نامه­ی هنر داستان نویسی، تهران: کتاب مهناز.
نجاریان، محمدرضا(1388) بن­مایه­های ادبیات پایداری در شعر محمود درویش، کرمان: نشریه ادبیات پایداری، سال اول، شماره اول، صص222- 201.
نجفی، موسی(1391)، « مراتب آزادی اندیشه در تکامل بیداری اسلامی»، فصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات انقلاب اسلامی، سال نهم، شماره 31، صص 53- 36.
الویسی، حسین بن علی(1962)، الیمن الکبری، صنعاء: مطبعه النهضه العربیه.
یاحقی، محمدجعفر(1382)، جویبار لحظه­ها، چاپ پنجم، تهران: جامی.